Energetyka jądrowa a bezpieczeństwo energetyczne

Osiągnięcie pierwszego z tych celów, poprzez wprowadzenie reaktorów na neutronach prędkich, reaktorów powielających, może zwiększyć potencjał energetyczny geologicznie zidentyfikowanych zasobów uranu do zaspokojenia potrzeb przez 3000 lat pracy obecnego światowego stanu elektrowni jądrowych, wszystkich konwencjonalnych zasobów uranu przez okres 9000 lat oraz wszystkich zasobów konwencjonalnych zwiększonych o uran występujący w fosfatach przez 21000 lat. Tak więc energetyka jądrowa, w miarę potrzeb, stawać się będzie opcją energetyczną samopodtrzymującą się, jeśli chodzi o zużycie paliwa, przez wiele stuleci. Stworzy to, praktycznie nieograniczone w tym zakresie, warunki do wykorzystywania energetyki jądrowej do zastosowań innych niż produkcja energii elektrycznej. Te warunki to obfitość energii czystej, jeśli chodzi o emisję CO₂ oraz zanieczyszczenia środowiskowe, produkowanej po konkurencyjnym koszcie.

Rozwój reaktorów wysokotemperaturowych przyniesie korzystną i sprawdzoną już alternatywną technologię dla wykorzystywania paliw węglowodorowych do produkcji ciepła technologicznego w zakresie temperatur powyżej 500°C dla celów:

• ekstrakcji ropy z łupków i piasków bitumicznych,
  
• produkcji stali drogą bezpośrednie redukcji (steel making via direct reduction)
  
• produkcji wodoru w drodze reakcji termo-chemicznej,
  
• produkcji cementu i szkła.

Tania i „czysta” energia elektryczna z elektrowni jądrowych może też być wykorzystana dla rozwiązywania narastających problemów deficytu wody pitnej, ogrzewania dzielnicowego oraz napędu samochodów wykorzystując system hybrydowy. Oczekuje się, że reaktory IV generacji będą dostępne na rynku w latach 2030 – 2040.

Malejąca liczba zamówień na świecie na budowę elektrowni jądrowych od końca lat 80. spowodowała konsolidację i ograniczanie przemysłu budowy tych elektrowni. W tym okresie miały miejsce znaczące konsolidacje w ramach tego przemysłu.

• Połączenie w 1990 roku działalności reaktorowej firm Combustion Engineering (USA), Asea-Atom (Szwecja) i Brown-Boveri (Szwajcaria) w firmę ABB-CE.
  
• Połączenie w 2000 roku działalności reaktorowej firm Framatom i Siemens; powstanie firmy Framatom ANP, obecnie AREVA NP z udziałem właścicielskim
  AREVA 66% i Siemens 34%.
  
• Przejęcie w 1992 roku usług w zakresie jądrowego cyklu paliwowego firmy Babcock&Wilcox przez Framatom,
  
• Sprzedaż w 1999 roku działalności jądrowej firmy Westinghouse firmie British Nuclear Fuels (BNFL), która z kolei sprzedała tą działalność w 2006 roku firmie Toshiba (Japonia), która posiada 67% udziału właścicielskiego, obok Show Group 20% (USA), Kazatoprom 10% (Kazahstan ) oraz Ishikawajima Harima Heavy Industries 3%( Japonia).
  
• Zawarcie w 2007 roku przez firmę General Electric (USA) umowy o współpracy z firmą Hitachi (Japonia),
  
• Powołanie w 2006 roku przez AREVA NP i Mitsubishi Heavy Industries spółki Atmea. Ponadto działają na rynku reaktorowym firmy:
  
• Atomenergoprom (Rosja),
  
• Atomic Energy of Canada Ltd.,
  
• Korea Nuclear Industry.

W efekcie tych działań powstało na rynku kilka grup przemysłu reaktorowego będących właścicielami technologii 10 standardowych projektów reaktorów:

• lekkowodnych ciśnieniowych:
  – AREVA NP - EPR
  – AREVA NP, Mitsubishi H.I. – EPR, US APWR.
  – Westinhouse-Toshiba – AP-600, AP-1000
  – Korea Nuclear Industry – OPR-1000, AP-1400.
  – Atomenergoprom - WWER-1000.
  
• lekkowodnych wrzących:
  – General Electric-Hitachi - ABWR, ESBWR.
  
• ciężkowodnych:
  – Atomic Energy of Canada Ltd. - ECR-Candu, ACR -
  1000.

Żaden z istniejących producentów urządzeń elektrowni jądrowych nie jest w stanie zbudować jej całkowicie sam. Niezbędny jest łańcuch podwykonawców dysponujących wiedzą i doświadczeniem odpowiadającym standardom elektrowni jądrowych. Istniejący potencjał w tym zakresie jest obecnie bardziej ograniczony w Północnej Ameryce i w Europie niż to miało miejsce w latach osiemdziesiątych. W szczególności dotyczy to produkcji kutych elementów stalowych dla zbiorników ciśnieniowych i wytwornic pary. Potrzebny jest pewien czas na zbudowanie tego potencjału w miarę wzrostu zamówień na nowe elektrownie jądrowe.

W obecnej sytuacji zamówieniu pierwszych elektrowni jądrowych w różnych krajach i regionach towarzyszyć będzie poszukiwanie i wybór partnerów, członków niezbędnego łańcucha podwykonawców. Ta sytuacja po-woduje, że w dążeniu do krótkiego okresu budowy i ograniczenia nakładów inwestycyjnych opłacalną jest budowa kolejno kilku bloków jądrowych. Doświadczenie w tworzeniu takiego łańcucha podwykonawców, poza firmami AREVA NP i Siemens, zdobywa obecnie Finlandia. W dążeniu do wykorzystania efektów tego wysiłku podjęto już przygotowania do złożenia przez towarzystwa energetyczne formalnego wniosku budowy trzech dalszych bloków jądrowych.