Systemy Informacji Przestrzennej jako narzędzie wspomagające eksploatację i rozwój sieci elektroenergetycznych

Mapy a Operator Systemu Dystrybucyjnego

Wymienione mapy stanowić mogą tło do utworzenia bazy danych branżowych, czyli ewidencji obiektów, jakimi są sieci elektroenergetyczne. Sieci te stanowią warstwy tematyczne map numerycznych. Sposób, w jaki znaleźć się powinny na mapie zasadniczej został w zasadzie określony już dawno zapisem w rozporządzeniu z dnia 2 kwietnia 2001 r. do ustawy Prawo geodezyjne, wydanym przez Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa w sprawie geodezyjnej ewidencji sieci uzbrojenia terenu oraz zespołów uzgadniania dokumentacji projektowej. Rozporządzenie to narzuca na inwestora obowiązek przeprowadzenia inwentaryzacji geodezyjnej powykonawczej przez jednostkę uprawnioną do wykonywania tego rodzaju prac i wprowadzenie nowo zrealizowanego obiektu na mapę zasadniczą. Dotyczy to wszystkich rodzajów obiektów sieciowych.

Na mapach topograficznych znajdują się natomiast wszystkie obiekty naziemne, a więc m.in.  napowietrzne linie energetyczne wszystkich napięć. Nie został określony ustawowo sposób aktualizacji takiej mapy. W § 17 pkt. 1) ww. rozporządzenia jest powiedziane, że jednostka prowadząca ewidencję branżową sieci uzbrojenia terenu jest obowiązana przy wykonywaniu prac dotyczących zakładania i  prowadzenia ewidencji: udzielać i udostępniać informacje o ogólnym przebiegu przewodów i związanych z nimi urządzeń, rodzaju i funkcji przewodów oraz o materiale, z jakiego jest wykonana obudowa przewodu, udostępniać dokumentację techniczną i dokumentację z pomiarów powykonawczych. Są to zapisy bardzo ogólne i w zasadzie nie wynika z nich nic konkretnego, jeśli chodzi o tryb i zakres przekazywania informacji. Pozostają indywidualne umowy między branżą, tu OSD (Spółką Dystrybucyjną) będącą właścicielem sieci a konkretną jednostką geodezyjną (np. powiatową służbą geodezyjną)  odpowiedzialną za tworzenie zasobu.Można być pewnym, że to nie pomoże w uzyskaniu jednolitych standardów informacji i jest kłopotliwe dla obydwu stron.

Niezależnie od tego, jak są uregulowane przepisami sprawy ewidencji urządzeń – mapy numeryczne powinny zawierać poniżej wymienione podstawowe warstwy tematyczne związane z energetyką:

• sieci przesyłowe NN wraz z urządzeniami wytwórczymi oraz stacjami transformatorowymi NN/WN,
• sieci dystrybucyjne WN wraz z urządzeniami wytwórczymi oraz stacjami transformatorowymi WN/SN,
• sieci SN wraz ze stacjami transformatorowymi SN/nn,
• sieci nN wraz z zaznaczonymi punktami odbiorczymi, które są przez nie zasilane.

Poza tym jednostki branżowe prowadzące ewidencje swoich sieci będą mogły zdefiniować dla swoich potrzeb dowolną ilość warstw fakultatywnych.

OSD, działając w obszarze naturalnego monopolu, podlega regulacji urzędowej, dyrektywom oraz rosnącym oczekiwaniom klientów. Strategia takiego przedsiębiorstwa powinna zmierzać w kierunku optymalizacji kosztów i wzrostu jakości świadczonych usług warunkowanych możliwościami infrastruktury, a jej realizacja wymaga kompleksowych działań organizacyjno-systemowych obejmujących główne  procesy biznesowe.

1. Planowanie i rozwój sieci:
   • – koncepcje i scenariusze rozbudowy sieci,
   • – tworzenie planu inwestycyjnego,
   • – realizacja zadań inwestycyjnych,
   • – przyłączanie do sieci nowych odbiorców.
2. Remonty infrastruktury sieciowej:
   
   • – planowanie remontów,
   • – realizacja remontów.
3. Prowadzenie eksploatacji:
   
   • – planowanie działań eksploatacyjnych,
   • – monitorowanie stanu sieci,
   • – oględziny i przeglądy,
   • – analiza awaryjności,
   • – gospodarka urządzeniami (transformatory, układy pomiarowe itp.).

Warunkiem koniecznym tego, aby wyżej wymienione procesy biznesowe mogły być prawidłowo realizowane z wykorzystaniem nowoczesnych narzędzi informatycznych, jest stworzenie i utrzymanie w stanie aktualnym bazy danych urządzeń elektroenergetycznych opartej na technologii GIS (Geografic Information Systems – Systemy Informacji Geograficznej), czyli inaczej Systemu Informacji Przestrzennej.

Obecne technologie informatyczne pozwalają na utworzenie centralnej bazy danych urządzeń elektroenergetycznych z uwzględnieniem ich geograficznej identyfikacji , która umożliwia:

• centralizację rozwiązania z udostępnieniem dowolnej liczbie użytkowników,
• ujednolicenie standardów opisów elementów sieci,
• przestrzenną interpretację danych,
• utrzymanie stanu aktualności opisu zasobu majątku sieciowego,
• umożliwienie wykonywania szeregu analiz dla całej sieci na potrzeby kadry kierowniczej ( informacja zarządcza),

i w efekcie usprawni obsługę procesów biznesowych opisanych powyżej.