Sytuacja energetyczna świata 1971 - 2006 – perspektywy rozwoju do 2030 r.

Światowe prognozy energetyczne

Rozpatrzono trzy miarodajne prognozy, tj:
● prognozę Światowej Rady Energetycznej (ŚRE) z 1998 r., opracowaną przy współpracy z IIASA z Wiednia – prognoza ta dotyczyła horyzontu czasowego do 2050 r. [9],
● prognozę Międzynarodowej Agencji Energii (OECD -IEA) dla okresu 2002 – 2030 [8],
● prognozę Światowej Rady Energetycznej do 2050 r. przygotowaną do prezentacji na 20. Kongresie Energetycznym w Rzymie w listopadzie 2007r.
Poniżej podano wyniki prognozy OECD-IEA do 2030 r.
Prognoza OECD-IEA z 2004 r.
Podstawowe wyniki
       Prognoza ta przedstawia dwa scenariusze rozwoju gospodarczego świata i zapotrzebowanie na energię z wyraźnym wskazaniem na scenariusz preferowany.
Podstawowe elementy i wyniki prognozy IEA podano poniżej [6].

1. Prognoza wzrostu liczby ludności świata

Ludność świata	2000	2002	2010	2020	2030
ogółem (mld)	6,05	6,35	7,15	7,90	8,10

Procentowy wzrost ludności[%]

	2000/2010	2010/2020	2020/2030
Kraje OECD	0,6	0,4	0,8
Kraje w transformacji	-0,2	-0,2	0,4
Kraje rozwijające się	1,4	1,2	0,7
Razem świat	1,2	1,0	0,8

2. Prognoza wzrostu
Produktu Światowego Brutto, %

	2000/2010	2010/2020	2020/2030
Kraje OECD	2,7	2,2	1,8
Kraje w transformacji	4,6	3,7	2,9
Kraje rozwijające się	3,7	3,2	2,7
Razem świat	3,7	3,2	2,7

3. Prognoza zapotrzebowania
na energię pierwotną(Gtoe)

	2000	2002	2010	2020	2030
Kraje OECD	5,32	5,35	5,97	6,55	6,95
Kraje w transformacji	0,91	1,03	1,19	1,36	1,50
Kraje rozwijające się	3,77	3,82	4,90	6,34	7,87
Razem świat	9,94	10,20	12,05	14,25	16,32

4. Struktura Światowego zapotrzebowania
na energię pierwotną(Gtoe)

	2000	2002	2010	2020	2030
Węgiel	2,30	2,39	2,76	3,19	3,60
Ropa naftowa	3,50	3,53	4,17	4,92	5,61
Gaz ziemny	2,10	2,19	2,70	3,45	4,13
Energia jądrowa	0,68	0,69	0,78	0,78	0,76
Energia wodna	0,22	0,22	0,28	0,32	0,37
Inne źródła	1,14	1,18	1,36	1,59	1,85
Razem świat	9,94	10,20	12,05	14,25	16,32

5. Prognoza produkcji energii
elektrycznej ( Wh )

	2000	2002	2010	2020	2030
Kraje OECD	9,59	9,76	11,30	12,94	14,24
Kraje w transformacji	1,27	1,48	1,75	2,13	2,47
Kraje rozwijające się	4,49	4,83	7,14	10,68	14,95
Razem świat	15,35	16,07	20,19	25,75	31,66

6. Struktura produkcji energii elektrycznej
według paliw ( PWh )

	2000	2002	2010	2020	2030
Węgiel	5,97	6,24	7,69	9,77	12,09
Paliwa ciekłe	1,23	1,18	1,19	1,27	1,18
Gaz ziemny	2,67	3,07	4,43	6,83	9,33
Energia jądrowa	2,58	2,65	3,98	2,97	2,93
Energia wodna	2,65	2,61	3,21	3,74	4,25
Inne źródła	0,25	0,32	0,58	1,17	1,88
Razem świat	15,35	16,07	20,19	25,75	31,66

Według ostatnich dyskusji w Światowej Radzie Energetycznej i w Unii Europejskiej wzrost produkcji z elektrowni jądrowych będzie zdecydowanie wyższy niż założono w prognozie JEA.

Tendencje i kierunki rozwoju energetyki światowej w świetle rozpatrywanych prognoz
1. Z przedstawionych prognoz wynika, że światowa sytuacja energetyczne w nadchodzących dekadach będzie bardzo złożona, głównie z powodu:
● nierównomiernego zalegania na kuli ziemskiej kopalnych surowców energetycznych, co przy różnych zawirowaniach politycznych może powodować sytuacje kryzysowe;
● niedorozwoju krajów „trzeciego świata”, w których nadal będzie występował brak dostępu znacznej części ludności do energii elektrycznej powodowanego brakiem środków kapitałowych w tych krajach na rozwój energetyki;
● niestabilności cen paliw i energii w handlu międzynarodowym, powodowanej nie tylko wzrostem kosztów pozyskiwania paliw, lecz zawirowaniami politycznymi;
● wzrostu zanieczyszczenia środowiska a zwłaszcza wzrostu cen emisji gazów szklarniowych – głównie CO2, które powodują zdaniem wielu naukowców – ocieplenie atmosfery ziemskiej.
2. Zjawiskiem korzystnym dla świata jest fakt istnienia znacznych zasobów surowców energetycznych, w których dominującą pozycję stanowią zasoby węgla. Zatem w najbliższych dekadach światu nie grozi brak surowców energetycznych, chociaż udokumentowane zasoby ropy naftowej i gazu ziemnego ulegają szybkiemu wyczerpywaniu. Konieczna jest wiec intensyfikacja pozyskiwania tych surowców z nowych złóż. Natomiast węgiel nadal będzie stanowił
ważne źródło zaspokojenia światowych potrzeb energetycznych, z tym że prognozy zakładają wdrożenie technologii czystego jego spalania.
3. W rozpatrywanych prognozach przewiduje się szybki wzrost zapotrzebowania na energie pierwotną i elektryczną
przez kraje rozwijające się przy ograniczonym wzroście tego zapotrzebowania przez kraj rozwinięte. Jednak nadal w nadchodzących dekadach do 2050 r. zużycie jednostkowe energii per capita w krajach rozwijających
się będzie znacznie niższe od zużycia w krajach rozwiniętych. Jedną z przyczyn takiej sytuacji będzie bardzo wysoki wzrost liczby ludności w krajach rozwijających się.
4. W omawianych prognozach, zwłaszcza w prognozie ŚRE z 2007 r., przewiduje się znaczny wzrost udziału energii jądrowej i odnawialnych źródeł energii. Wszystkie prognozy zakładają równe uprawnienie wszystkich opcji energetycznych zaopatrzenia świata w energię przy maksymalizacji wysiłków dla poprawy efektywności użytkowania energii. Stad prognozy te zakładają znaczne zmniejszenie energochłonności gospodarki światowej.


Literatura
[1] Energy Balances of OECD Countries, 2008 Edition,
OECD-IEA
[2] Energy Balances of Non-OECD Countries 2008 Edition,
OECD-IEA
[3] Survey of Energy Resources – 19 Edition, World
Energy Council 2007
[4] Energy Prices and Taxes 1989 Second Quarter and
2008 Second Quarter, OECD-IEA
[5] Key World Energy Statistics 2006, OECD-IEA
[6] United Nations Intergovernmental Panel on Climate
Change 2006, Bergen
[7] Soliński J.: Energetyka Świata i Polski – Ewolucja,
stan obecny, perspektywy do 2030
[8] World Energy Outlook 2004, OECD-IEA
[9] Energy for Tomorrow’s World – Acting Now , Energy
Council – Statement 2000




Autor: dr Jan Soliński
Sekretarz Polskiego Komitetu Światowej Rady Energetycznej