Europa i USA będą razem rozwijać technologię reaktorów HTRG

Przedstawiciele amerykańskiego stowarzyszenia NGNP Industry Alliance Ltd. (Next Generation Nuclear Plant) i europejskiej grupy roboczej NC2I (Nuclear Cogeneration Industrial Initiative) rozmawiali o wspólnym rozwijaniu i komercjalizacji technologii wysokotemperaturowych reaktorów jądrowych chłodzonych gazem (HTRG), które będą wykorzystywane do jednoczesnego wytwarzania energii i ciepła procesowego (kogeneracji).

Od 5 do 7 marca w Nuclear Energy Institute w Waszyngtonie trwały rozmowy o możliwej współpracy pomiędzy Stanami Zjednoczonymi i Unią Europejską w zakresie stworzenia warunków umożliwiających komer­cja­li­zację technologii HTGR i szersze wykorzystanie energii jądrowej w przemyśle. Na najbliższe dziesięciolecie obie grupy stawiają sobie za cel budowę pilotowych instalacji HTGR i zademonstrowanie ich przydatności w energochłonnych branżach przemysłowych. Efektem podejmowanych działań będzie znaczna redukcja emisji CO₂ oraz zmniejszenie uzależnienia od dostaw paliw ko­pal­nych (np. węgla czy gazu).

Uczestnicy rozmów wymienili się informacjami dotyczącymi stanu prac nad reaktorami HTGR w USA i w Europie, dokonali przeglądu dostępnych opcji finansowania budowy instalacji kogeneracji jądrowej i przedyskutowali obszary potencjalnego partnerstwa i współpracy.

Przedstawiciele USA i Unii Europejskiej uzgodniły treść porozumienia (Memoran­dum of Understan­ding) który stworzy ramy przyszłej współpracy, w szczególności:

• Wypracowania wspólnej wizji, biznesplanu i mapy drogowej
• Wymiany informacji dotyczących technologii systemów HTGR, ich bezpieczeństwa  oraz zastosowań do produkcji elektryczności i ciepła procesowego a w dalszej perspektywie również wodoru
• Powołania międzynarodowego ciała licencjonującego instalacje HTGR
• Współpracy w zakresie demonstrowania i wdrażania systemów HTGR
• Wspólnych badań sprzyjających komercjalizacji w  skali światowej
• Przedstawienia koncepcji równoległych projektów HTGR w USA i w UE

Przemysł oraz transport wykorzystuje blisko 80% energii wytwarzanej na świecie przede wszystkim z paliw kopalnych. Jądrowa technologia wytwarzania wysokotemperaturowego ciepła bez emisji dwu­tlen­ku węgla jest zasadniczą innowacją zdolną z jednej strony wygenerować nowy, znaczący rynek dla instalacji jądrowych a z drugiej – wnieść znaczący wkład w strategię zapewniania na­ro­do­wego bezpieczeństwa energetycznego poprzez ograniczenie emisji CO₂, zwiększenie bezpie­czeń­stwa dostaw, polepszenie ekonomiki produkcji i ograniczenie zmian ceny energii.

Prace badawcze w dziedzinie reaktorów HTGR prowadzone zarówno w USA jak i w Europie mają na celu dopracowanie tej bezpiecznej technologii i zademonstrowanie możliwości jej użycia w przemysłowych zastoso­waniach wymagających ciepła procesowego (pary technologicznej) a także do produkcji elektryczności na potrzeby przemysłu i ludności.

 – Trzy dni naszych intensywnych rozmów w Waszyngtonie doprowadziły do zbliżenia i rozpoczęcia wspólnych działań w ramach Komisji Europejskiej i Stanów Zjednoczonych na rzecz rozwoju reaktorów HTGR. Podejmowana współpraca niewątpliwie wpłynie na przyspieszenie prac nad kogeneracją jądrową, a więc rozwiązaniem wpływającym na zwiększenie efektywności wytwarzania oraz wykorzystania energii, zmniejszenie emisji szkodliwych substancji do atmosfery  jak również poprawę bezpieczeństwa energetycznego użytkowników. Każdy dziś, będąc świadkiem zdarzeń na Ukrainie, zdaje sobie sprawę, że należy szukać natychmiastowych rozwiązań pozwalających zachować niezależność energetyczną wobec prób dominacji jednego państwa w dostawach energii na świecie. Polska, ze względu na położenie geograficzne jak i kraj posiadający znaczny i skoncentrowany przemysł chemiczny, jest naturalnie zainteresowana rozwojem technologii obniżających koszty przy jednoczesnym zwiększaniu swojego bezpieczeństwa energetycznego – mówi Tomasz Jackowski, kierownik zakładu energetyki jądrowej NCBJ, uczestnik rozmów w Waszyngtonie.

Projekt NGNP (Next Generation Nuclear Plant) powołano w 2005 roku po uchwaleniu ustawy Energy Policy Act. Jego celem jest opracowanie, zbudowanie i uruchomienie do roku 2021 proto­ty­po­we­go wysokotemperaturowego reaktora chłodzonego gazem (HTGR) i współpracującej instalacji do produkcji elektryczności lub wodoru. Dla osiągnięcia tych celów główni dostawcy reak­to­rów i poten­cjal­ni użytkownicy końcowi zawiązali w 2009 r. stowarzyszenie NGNP Industry Alliance. Podstawowym jego zada­niem jest promocja i komercjalizacja technologii HTGR a więc stworzenie warunków do zaprojektowania, zbudowania, uruchomienia i wykorzystania instalacji opartych o technologię HTGR.

Grupa NC2I (Nuclear Cogeneration Industrial Initiative) została powołana w 2011 r. jako jeden z trzech filarów SNETP (Sustainable Nuclear Energy Technology Platform - platforma technologii zrównoważonej energetyki jądrowej,  www.snetp.eu), ciała doradczego Komisji Europejskiej. Jej zadaniem jest demonstrowanie inno­wa­cyj­nych i konkurencyjnych technologii jądrowych zdolnych do kogeneracji ciepła i elektrycz­ności przy nis­kiej emisji CO₂. Docelowo zakłada się uru­chomienie w ciągu najbliższych 10 lat proto­ty­pów ko­ge­ne­ra­cyjnych siłowni jądrowych wdrażają­cych tę niskoemisyjną technologię w kilku energo­chłonnych bran­żach przemysłowych. Obecnie grupa ma 8 pełnoprawnych członków. Jest wspierana przez europejski projekt badawczy NC2I-R, w ramach którego jest określany publiczny i prywatny potencjał Europy niezbędny do zrealizo­wa­nia programu budowy demonstratora kogeneracji jądrowej. Obecnie grupa NC2I organizuje Business Group, której zadaniem będzie stworzenie ram dialogu z energochłonnym przemysłem i innymi podmiotami działającymi na rynku.

Źródło: NCBJ