Instalacja elektryczna dobrze zaplanowana - INSTALACJA ELEKTRYCZNA - INSTALACJE ELEKTRYCZNE - NORMY ELEKTRYCZNE - NKT CABLES - STREFY UKŁADANIA PRZEWODÓW
Mouser Electronics Poland   Przedstawicielstwo Handlowe Paweł Rutkowski   Amper.pl sp. z o.o.  

Energetyka, Automatyka przemysłowa, Elektrotechnika

Dodaj firmę Ogłoszenia Poleć znajomemu Dodaj artykuł Newsletter RSS
strona główna ARTYKUŁY Elektrotechnika Instalacja elektryczna dobrze zaplanowana
drukuj stronę
poleć znajomemu

Instalacja elektryczna dobrze zaplanowana

fot. Zalecane strefy układania przewodów instalacji elektrycznej w pomieszczeniach

Jak wynika z wieloarkuszowych norm PN-IEC 60364 „Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych”, punktem wyjścia do zaprojektowania bezawaryjnej i efektywnej instalacji elektrycznej w budynku jest określenie mocy zapotrzebowanej, jednak nie ma jednolitego aktu w tym zakresie. Szczegółowych zasad planowania instalacji elektrycznej warto poszukać w źródłach pomocniczych, jak chociażby prenorma N SEP-E 002.

Obowiązujące w Polsce unormowania dotyczące warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać wewnętrzne instalacje elektryczne w budynkach, czyli rozporządzenie Ministra Gospodarki Przestrzennej i Budownictwa z 14 grudnia 1994 [2], jak również wieloarkuszowa norma PN-IEC 60364, formułują ogólne wskazania dotyczące właściwego projektowania instalacji, głównie w kontekście bezpieczeństwa użytkowania i ochrony życia ludzkiego. Jednym z wymogów stawianych przez normę PN-IEC 60364 jest ustalenie mocy zapotrzebowanej, ze względu na zjawiska nagrzewania przewodów i dopuszczalnych spadków napięcia. Właściwe wyznaczenie tej wartości, odpowiednie wytyczenie obwodów czy dobranie przekroju przewodów, jak również sposób ich prowadzenia mają kluczowe znaczenie dla trwałości, jakości instalacji i przyszłego komfortu jej użytkowania. W praktyce jednak kwestie te bywają źródłem rozdźwięków pomiędzy inwestorem, projektantem a dostawcą energii elektrycznej, co może skutkować niedopasowaniem instalacji do potrzeb, a nawet jej awaryjnością. Dlatego podczas jej planowania warto opierać się na sugestiach zawartych miedzy innymi w prenormie N SEP-E- 002 [5], wzorowanej na europejskich normach, jak np. niemieckiej DIN 18015 [7], jak pokazano na rysunku:

Zalecane strefy układania przewodów instalacji elektrycznej w pomieszczeniach

Rys. 1. Zalecane strefy układania przewodów instalacji elektrycznej w pomieszczeniach, źródło: N SEP-E-002:2003 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Instalacje elektryczne w obiektach mieszkalnych. Podstawy planowania. Wydanie: 2006, 2009 / I ISBN 978-83-89008-32-9

Instalacja dopasowana do potrzeb

Dobór przekrojów przewodów wynikający z założonej wartości mocy zapotrzebowanej dla  budynku mieszkalnego, skuteczny dobór zabezpieczeń przed skutkami przetężeń i spadkami napięcia w instalacji oraz zapewnienie ich selektywności odbywa się w trakcie jednego procesu projektowego. Ostateczne ustalenie zapotrzebowania na energię powinno być dokonane w porozumieniu z inwestorem lub właścicielem budynku, który określa obecne i przyszłe potrzeby w tym zakresie, w oparciu o zasady wynikające z normy i podane w niej współczynniki. Warto podkreślić, że moc zapotrzebowana nie jest prostą sumą mocy wszystkich użytkowanych w gospodarstwie domowym odbiorników, gdyż z założenia nie działają one nigdy równocześnie. Dlatego w tym celu stosuje się zestawione tabelarycznie współczynniki jednoczesności w podziale na mieszkania posiadające zaopatrzenie w ciepłą wodę z zewnętrznej, centralnej sieci grzewczej oraz go nie posiadające. I tak zalecana moc zapotrzebowana dla mieszkania o podstawowym wariancie wyposażenia wynosi 12,5 kVA dla lokalu zasilanego ciepłą wodą z centralnej sieci grzewczej i 30 kVA dla lokalu bez podłączenia do sieci. Kolejnymi etapami jest dobór zabezpieczeń i przekrojów przewodów.

  W zależności od mocy zapotrzebowanej lub mocy szczytowej dla budynków wielorodzinnych należy następnie dobrać odpowiednie zabezpieczenie przetężeniowe, przy czym jego zalecana minimalna wartość nominalna nie powinna wynosić mniej niż 50 A. W zależności od wielkości mieszkania należy wytyczyć odrębne obwody gniazd wtyczkowych i oświetleniowe. Zalecana minimalna ilość obwodów dla typowego mieszkania o metrażu od 50 do 75 m2 wynosi trzy, natomiast dla domu jednorodzinnego o powierzchni powyżej 125 m2 - sześć. Co więcej, dla urządzeń o mocy znamionowej powyżej 2 kW należy przewidzieć oddzielny obwód zasilany z rozdzielnicy budynku  mówi inż. Andrzej Rymarczyk, inspektor nadzoru budowlanego ds. elektrycznych.

Przekroje przewodów należy dobierać każdorazowo według normy PN-HD 60364-5-52:2011 [4], uwzględniając długotrwałą obciążalność prądową oraz sposób wykonania instalacji i zależności od wpływów zewnętrznych. Najczęściej w domach jednorodzinnych całkowicie wystarczające jest zastosowanie przewodów YDYp 3x2,5mm2 do zasilania gniazdek wtyczkowych, a przewodu 3x1,5 mm2 w obwodach oświetleniowych, przy czym najkorzystniejszym rozwiązaniem jest stosowanie w całym budynku przewodów o izolacji na napięcie 450/750V.

Dobre rozplanowanie to podstawa

W pomieszczeniach mieszkalnych przewody są prowadzone w rurkach, kanałach, listwach instalacyjnych lub najczęściej podtynkowo. Dopuszcza się również układanie instalacji wtynkowo, jednak pod warunkiem przykrycia jej warstwą tynku o grubości co najmniej 5 mm. Dużym ułatwieniem na etapie wykonawczym są wyraźnie oznaczenia na oponie przewodu. Dla przykładu firma nkt cables oferuje przewody z identyfikacją kolorystyczną w postaci biegnącej podłużnej linii: zielonej dla przekroju 3x2,5 mm2 (nkt instal PLUS YDYpżo 3x2,5) i niebieskiej dla przekroju 3x1,5 mm2 (nkt instal PLUS YDYpżo 3x1,5).

nkt instal PLUS YDYp 450/750 3x1,5 mm²
nkt instal PLUS YDYp 450/750 3x1,5 mm²

 

nkt instal PLUS YDYp 450/750 3x2,5 mm²
nkt instal PLUS YDYp 450/750 3x2,5 mm²


Rys. 2. Przewody nkt instal PLUS z oznaczeniem kolorystycznym spełniają wymagania normy PN-EN 50525-1:2011 i mają znak bezpieczeństwa „B” biura BBJ SEP potwierdzony certyfikatem nr B/12/010/15


Oznaczenie zostało umieszczone od strony żyły ochronnej, co na etapie obróbki eliminuje prawdopodobieństwo przypadkowego uszkodzenia izolacji żyły roboczej. Ważnym warunkiem gwarantującym ochronę przed uszkodzeniem przewodów jest również przewidywalność ich trasy w budynku. Dlatego zgodnie z prenormą N SEP-E-002 przewody należy układać w pionowych i poziomych strefach instalacyjnych o szerokości odpowiednio 20 i 30 cm. Zalecane trasy prowadzenia znajdują się w poziomie na wysokości 30 cm pod sufitem, 30 i 100 cm nad powierzchnią podłogi, zaś w pionie – w odległości 15 cm od ościeżnicy lub zbiegu ścian. Łączniki należy umiejscowić w taki sposób, by środkowa część obudowy nie znajdowała się wyżej niż 115 cm nad powierzchnią podłogi, zaś gniazdka wtyczkowe – w dolnej poziomej strefie instalacyjnej. Specyficznymi pomieszczeniami pod tym względem są pomieszczenia jak np. kuchnia, gdzie gniazda wtyczkowe zaleca się umieszczać nie wyżej niż 105 cm nad podłogą.

 

Literatura

[1] Markiewicz H.: Instalacje elektryczne. Wyd. 6, WNT, Warszawa 2005 r.

[2] Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie [Dz.U.02.75.690], zmiany: Dz.U. 2008 Nr 291, poz. 1238, Dz.U.2009-56-461, Dz.U.2010-239-1597. Dz.U.2012 poz.1289. Dz.U. 2013 poz.926.1

[3] PN-IEC 60364-3:2000 - wersja polska Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych  Ustalanie ogólnych charakterystyk -- Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych -- Ochrona dla zapewnienia bezpieczeństwa  Ochrona przed skutkami oddziaływania cieplnego.

[4] PN-HD 60364-5-52:2011 - wersja polska Instalacje elektryczne niskiego napięcia – Dobór i montaż wyposażenia elektrycznego – Oprzewodowanie.

[5] N SEP-E-002:2003 Instalacje elektryczne w obiektach budowlanych. Instalacje elektryczne w obiektach mieszkalnych. Podstawy planowania. Wydanie: 2006, 2009 / I ISBN 978-83-89008-32-9

[6] Markiewicz H. Klajn A.: Zasady planowania instalacji elektrycznych w budynkach mieszkalnych. Komentarz do N SEP-E-002 oraz wytycznych wymiarowania i wyposażenia instalacji

[7] DIN 18015, Teil 1: Elektrische Anlagen in Wohngebauden. Planungsgrundlagen. (Urządzenia elektryczne w budynkach mieszkalnych. Podstawy planowania).

[8] PN-EN 50525-1:2011 Przewody elektryczne – Niskonapięciowe przewody elektroenergetyczne na napięcie znamionowe nieprzekraczające 450/750 V (Uo/U) – Część 1: Wymagania ogólne

REKLAMA

Otrzymuj wiadomości z rynku elektrotechniki i informacje o nowościach produktowych bezpośrednio na swój adres e-mail.

Zapisz się
Administratorem danych osobowych jest Media Pakiet Sp. z o.o. z siedzibą w Białymstoku, adres: 15-617 Białystok ul. Nowosielska 50, @: biuro@elektroonline.pl. W Polityce Prywatności Administrator informuje o celu, okresie i podstawach prawnych przetwarzania danych osobowych, a także o prawach jakie przysługują osobom, których przetwarzane dane osobowe dotyczą, podmiotom którym Administrator może powierzyć do przetwarzania dane osobowe, oraz o zasadach zautomatyzowanego przetwarzania danych osobowych.
Komentarze (4)
Dodaj komentarz:  
Twój pseudonim: Zaloguj
Twój komentarz:
dodaj komentarz
No avatar
Gość
Do pana ze Szczecina. Normy są po to by je stosować, instalacje jak najbardziej bez dodatkowych puszek łączeniowych wszystko w głębokich puszkach. W dzisiejszych czasach firma elektryczna bez uprawnień nie ma prawa istnieć. Do każdego odbioru instalacji czy po stronie zasilania czy właściwej instalacji jest potrzebna osoba uprawniona czyli taka która wie jak wykonać instalacje zgodnie z normami aby była bezpieczna oraz sprawdzić poprawność wykonania potwierdzoną pomiarami. Osoba która nie jest w stanie podejść i zdać egzaminu sep nie powinna się brać za prace z instalacja elektryczna.
Pozdrawiam Zabrze
No avatar
Gość
Zrozumialeś to po chuja sie czepiasz literówki pajacu, kolejny profesor Miodek sie znalazl. Nic merytorycznego nie wniosłeś więc czepiasz sie pierdół
No avatar
Gość
Mistrzu jak się pisze pokój bo napisałeś pokuj.
No avatar
gość
tcze gadanie oglądałem właśnie mieszkania w szczecinie stan deweloperski jakie tam normy sa zachowane? praktycznie znikome w gniazdach ydyp 1,5mm oświetlenie 4 żyłowe takie same 1,5mm gsdzie tu ta norma chyba że przy suficie są 2,5 haha oszczędność bo zakłada się że lokator nie będzie grzebał w gniazdku złaziłem całe mieszkanie i żaden przewód nie był położony 30 ani lol 100cm nad i pod (szczegół ) większość starch DOŚWIADCZONYCH elektryków z SEP uprawnieniami pseudo bo ten wymóg to wielka ściema i nabijanie kasy ( chłopak kończy szkołę i jeszcze musi bulić po egzaminie technicznym za exstra egzamin sep kpina i durnota ) wracając do tematu : doświadczonych chce tu powiedzieć o ludziach którzy działają po swojemu ostatnio Doświadczony elektrych fachowiec z uprawnieniami do praktycznie wszystkiego uśmiadomił mnie że teraz w blokach nie robi się puszek rozgałęźników bo lepiej pociągnąć 1 linie ciągłą skrzynka pokuj gniazda i tam dopiero się bawić na 1 fazie w rozgałęzienie niż ciąć przewody licząc na to że się dobrze połączy w puszcze Bzdura! zgodze się co do łazienki czy kuchni ale na pokoje ? w dodatku wszystkie gniazdka na tym samym bezpieczniku lol musi być hardcore a tak między innymi to konsultowałem to z kilkoma elektrykami od 300zł hahah wzwyż za usługę i tak samo potwierdzili wiec pytam po szlak te normy i zwłaszcza uprawnienia SEP ?>?? aaa kasa kasa bo elektryk z Sep E/N będzie 3 razy droższy niż bez uprawnień dodatek do przewodów pierdoły większość przewodów jest YDY w mieszkaniu zawsze pod tynkowo więc kto tu się bawi w rozróżnianie jakości i głowi co one znaczą żart jakiś poza tym 2,5kw na strefe lol minister oszalał mój komputer pobiera 1,6kw z sieci wzmacniacz 300w ogrzewanie podłogowe w salonie 4kW gdzie tu logika swoje mieszkanie odebrałem dopiero po 5 mieś od dewelopera po uprzednim zastraszeniu i zmianie okablowania na prawidłowe przecież ja jako technik elektryk bez SEP prowadzący własną działalność w zakresie elektryki i zatrudniający ludzi nie będę za to płacił pozdro dla ministra i pseudo zadymiaczy zwłaszcza elektryków bez pojęcia z uprawnieniami SEPowskimi nic nie wartymi i żądających to miń 300zł na wstępie ze szczecina i okolic nie będę tu wymieniał nazw firm po szefowie tych ośrodków pracy haha są żałośni
NKT S.A.
ul. Gajowa 3, Warszowice
tel.  +48 32 757 1700
www.nkt.com.pl
$nbsp;
REKLAMA
Nasze serwisy:
elektrykapradnietyka.com
przegladelektryczny.pl
rynekelektroniki.pl
automatykairobotyka.pl
budowainfo.pl