Zabezpieczenie łukoochronne – praktyczne aplikacje

W przypadku rozdzielni BCA01 (02), ze względu na rozwiązania konstrukcyjne, przyjęto następującą zasadę działania:

• pobudzenie czujnika światłowodowego w przedziale przyłączeniowym powoduje wysłanie impulsów wyłączających na własny wyłącznik, na wyłącznik pola rezerwowego w BBA(BBB) oraz na wyłącznik pola rezerwowego w BBC(BBD),
• pobudzenia czujnika światłowodowego w przedziale wyłącznika lub szyn powoduje wysłanie impulsów wyłączających na zabezpieczenia transformatora rezerwowego BCT10.

Sposób działania jednostek centralnych przedstawiono na rysunku 4.

Rys. 4. Schemat logiki wyłączeń jednostek centralnych

Zainstalowanie zabezpieczeń odbywało się już po posadowieniu rozdzielni na bloku 858 MW Elektrowni Bełchatów. Wiązało się to z kilkoma niedogodnościami, m.in. z koniecznością ciągłej obecności przedstawiciela producenta rozdzielnic (ABB Brno, rozdzielnie typu MVIS). Bardzo pracochłonny był też montaż czujników światłowodowych, wymagający częściowego rozkręcania części płyt rozdzielnicy i wykonywania w nich odpowiednich otworów, a następnie ponownego scalania (montaż ten trwał ok. 3 tygodni).

Dużą wagę przykładano do prawidłowego montażu czujników optycznych, które są ważnym elementem zabezpieczenia.

W związku z tym zwracano szczególną uwagę na:

• zachowanie bezpiecznego promienia gięcia światłowodu,
• układanie światłowodu w miejscach, gdzie możliwość uszkodzenia w czasie rutynowych prac konserwacyjnych i remontowych jest mało prawdopodobne,
• unikanie zbliżeń do ruchomych elementów mechanicznych rozdzielnicy (napędy, cięgna blokad, wyłączniki krańcowe itp.),
• o ile to było możliwe, zapewnienie niezależnej drogi prowadzenia światłowodów (nieukładanie w wiązkach razem z innymi przewodami),
• ograniczenie długości światłowodu plastikowego do czujnika czołowego (bez stosowania zbędnych zapasów).

Czujniki optyczne wyposażone w światłowód plastikowy połączono z wejściami optycznymi jednostek polowych. Odpowiednio przycięty światłowód (specjalnym nożem do cięcia) nie wymagał żadnej dodatkowej obróbki. Właściwe mocowanie zapewnia konstrukcja złącza optycznego w jednostce polowej. Końcówki światłowodu włożone do złączy C1, C2, C3 zablokowano przed wypadnięciem poprzez dokręcenie nakrętek złączy.

Połączenia pomiędzy jednostką centralną a poszczególnymi jednostkami polowymi wykonano skrętką dwuparową w ekranie. Jedną parę przewodów wykorzystano jako parę doprowadzającą napięcie zasilające pomocnicze (24 V DC), drugą do transmisji danych (magistrala CAN). Połączenia pomiędzy poszczególnymi elementami wykonano jako połączenie łańcuchowe, z wykorzystaniem zacisków na listwie pośredniczącej. Sposób połączenia ilustruje rysunek 5.

Rys. 5. Połączenie elementów zabezpieczenia ZŁ-4 (z wykorzystaniem listwy pośredniczącej)

Aplikacje w oparciu o zabezpieczenia ZŁ-1

Trochę inaczej wygląda sprawa montażu zabezpieczeń łukoochronnych typu ZŁ-1. Zabezpieczenia te są montowane (zgodnie z ich pierwotnym zamysłem) na „starych” rozdzielniach średniego napięcia typu otwartego, ale także dość powszechnie stosowane są w nowoczesnych rozdzielnicach typu zamkniętego (przedziałowe). Algorytm działania tych zabezpieczeń jest prostszy od omówionego powyżej, z racji tego, że mając do dyspozycji zamiast optycznych czujników czołowych jedynie pętlę światłowodową, nie da się uzyskać selektywności działania poprzez wyłączenie poszczególnych pól. Musimy się liczyć z tym, że za każdym razem, gdy dojdzie do zwarcia łukowego, nastąpi wyłączenie zasilania całej rozdzielnicy.