Czego potrzebuje Warszawa, aby być inteligentnym miastem?

fot. Schneider Electric

Inteligentne miasta, znane niegdyś z filmów science fiction dziś stają się rzeczywistością. W Barcelonie, Paryżu, Grenoble czy Lyonie od kilku lat realizowane są projekty, które przeobrażają te miasta w smart city. Według specjalistów rozwijające się miasta to te, które inwestują w nowoczesne technologie, które sprawiają, że miasta są bardziej zrównoważone, efektywne i przyjemne do życia dla ludzi, czyli smart.  Takim miastem może być również Warszawa – uważa Jacek Łukaszewski, Prezes Zarządu Schneider Electric Polska.

Obecnie obszar miast zajmuje zaledwie 2% powierzchni Ziemi, ale zamieszkuje w nich 50% światowej populacji. Oczekuje się, że do 2050 roku w miastach będzie żyć 70% ludzi. W chwili obecnej są one odpowiedzialne za 75% całkowitego zużycia energii. Według danych Głównego Urzędu Statystycznego w Polsce ponad 60 proc. ludności mieszka w miastach. Największym skupiskiem ludności w Polsce jest naturalnie Warszawa w której mieszka obecnie 1 715 517 zameldowanych mieszkańców. Licząc tych, którzy nie są oficjalnie zameldowaniu możemy pewnie mówić o liczbie 2,5 mln.  Aglomeracje miejskie stają, więc przed dużymi wyzwaniami związanymi nie tylko z obsługą takiej liczby mieszkańców, ale również z zwiększonymi kosztami energii, wody, transportu miejskiego jak również wzrastającym zanieczyszczeniem i emisją CO2.

Co oznacza określenie „inteligentne”, gdy mówimy o problemach, z jakimi zmagają się współczesne aglomeracje miejskie?

Inteligentne to takie, które rozwiązują problemy i stojące przed nimi wyzwania, dzięki zaprzęgnięciu nowoczesnych technologii. Koncepcja Smart City to sposób na zrównoważony i efektywny rozwój miast, poprzez  zarządzanie przestrzenią miejską oraz  zapewnienie odpowiedniego standardu życia mieszkańcom z uwzględnieniem aspektu ochrony środowiska naturalnego. Smart City to integralne połączenie przestrzeni publicznej, efektywnego zarządzania infrastrukturą oraz czynnika ludzkiego, czyli społeczeństwa, które jest świadome zachodzących zmian, zastosowania nowoczesnych rozwiązań technologicznych oraz poprawy ich warunków życiowych.

Czego więc potrzebuje Warszawa, aby być inteligentnym miastem?

Warszawa ma predyspozycje, ku temu, aby w pełni stać się inteligentnym miastem. Metropolie na co dzień borykają się z wieloma problemami – począwszy od infrastruktury poprzez zarządzanie przestrzenią miejską – na ochronie środowiska skończywszy. Taki stan rzeczy dotyczy prawie wszystkich miast. Konieczne jest więcej rozpoczęcie działań w pięciu kluczowych obszarach ich funkcjonowania.

Inteligentna energia

Pierwszy z nich dotyczy inteligentnej energii, czyli zarządzania siecią w czasie rzeczywistym  i reagowania na popyt poprzez odpowiednie urządzenia dzięki rozwiązaniom smart grid takimi jak np. inteligentne liczniki. Składa się na to odpowiednie oprogramowanie wdrożone zarówno u sprzedawców i dostawców energii jak również zarządców sieci, które będzie monitorować zużycie na wszystkich punktach poboru i dostosowywało do zapotrzebowania w danej chwili. To pozwoli na zlikwidowanie strat energii, jak również dostarczanie jej w bardziej efektywny sposób. Dlatego też, kluczowym wyzwaniem w tym kontekście dla miasta jest modernizacja oraz udoskonalenie sieci elektroenergetycznej. W dalszym etapie dojdzie również wykorzystanie energii ze źródeł odnawialnych jak baterie słoneczne montowane na budynkach i możliwość przełączania się na zasilanie z OZE w trakcie dnia.

Inteligentne budynki i domy

Smart City to konkretne praktyki wykorzystywane w obszarze efektywnego eksploatowania energii także w budynkach mieszkalnych, biurowych, publicznych oraz na uczelniach wyższych, gdzie obecnie wdraża się wielofunkcyjne i zintegrowane systemy klimatyzacji i wentylacji, sterowania oświetleniem, systemu kontroli i dostępu, telewizji przemysłowej, systemu pożarowego i chłodniczego oraz systemu zarządzania energią elektryczną. Takie rozwiązania zostały zastosowane w naszej nowej siedzibie na Konstruktorskiej 12, która jest przykładem efektywnego zarządzania energią oraz przykładem jak w praktyce wygląda realizacja smart city. Warto zauważyć, że Warszawa cały czas się zmienia, budowane są nowoczesne wieżowce, planowane są nowe, wzniosłe inwestycje, dlatego też inteligentne rozwiązania dla budynków użyteczności publicznej czynią miasto bardziej smart, a dla mieszkańców jako użytkowników są nośnikiem poprawy, jakości życia i funkcjonowania w miejskim otoczeniu.

Inteligentny transport

W aspekcie miejskiej infrastruktury bardzo popularne wśród samorządów są integralne systemy transportowe, przyczyniające się do poprawy sprawności ruchu drogowego, czyli tzw. ITS-y. Komunikacja oraz mobilność to dwie dziedziny, z których Warszawa, a także inne miasta czerpią najwięcej z inteligentnych rozwiązań m.in. poprzez instalację coraz większej ilości punktów szybkiego tankowania samochodów elektrycznych. Ponadto, efektywnym rozwiązaniem w celu zapewnienia płynności komunikacji miejskiej jest także modernizacja kilku skrzyżowań, jako asumpt zintegrowanego systemu zarządzania ruchem w całej Warszawie, czyli tzw. zjawiska „zielonej fali”, która w Zachodnich miastach Europy jest normą. W centralnym systemie koncentracja skrzyżowań oraz ulic pozwala holistycznie zarządzać całym miejskim systemem transportu. Nie należy także zapominać o tablicach elektrycznych, informujących o aktualnym rozkładzie jazdy danego środka komunikacji miejskiej. W koncepcji Smart City miejski transport wychodzi naprzeciw oczekiwaniom
i potrzebom mieszkańców.   

Inteligentne wodociągi

Smart City to także indywidualnie zaadoptowane rozwiązania w sektorze gospodarki wodnej. W tym aspekcie ważne jest zarządzanie dystrybucją i kontrola awarii, zarządzanie sieciami wodociągowymi oraz integracja systemu zarządzania. Część z tych zadań została już wykonana przez Schneider Electric w Zakładzie Wodociągu Centralnego, gdzie wykonana została modernizacja całego układu zasilania wraz z systemem monitoringu i wizualizacji. Złożoność oraz trudność zadania polegała na tym, iż prace były wykonywane na czynnym obiekcie, który - z racji pełnionej funkcji - dostarcza wody pitnej dla całej Warszawy, dlatego też modernizowany obiekt musiał pracować bez przerwy.         

Inteligentne usługi publiczne

Obszar ten najbliżej dotyka mieszkańców miasta. Dotyczy on bezpośrednio bezpieczeństwa na ulicach, które tworzone jest poprzez budowę systemu monitoringu i zarządzania sytuacjami kryzysowymi. Tylko wprowadzenie kompleksowego systemu może dziś dać Warszawie możliwość wpływania w pełni na bezpieczeństwo jego mieszkańców. Usługi publiczne to również takie elementy jak eUrząd, edukacja, ochrona zdrowia i turystyka. Dzięki przeniesieniu tych usług do internetu mieszkańcy są w stanie szybciej załatwić sprawy i poświęcają na to mniej czasu. Co więcej daje to możliwość integracji tych systemów, przez co możliwe jest załatwianie wielu różnych spraw za pomocą jednego zintegrowanego systemu. Jest to również duże ułatwienie dla urzędów, które mogą w ten sposób efektywniej zarządzać bazami danych na temat mieszkańców.

Tworzone dzięki współpracy

Stworzenie inteligentnego miasta to proces, który można przeprowadzić wyłącznie dzięki kooperacji firm i instytucji samorządowych. Współpraca ta musi być rozumiana, jako partnerstwo i wzajemne zaufanie podmiotów biorących udział w projekcie. Ponadto, istotna jest również komplementarność stosowanych przez partnerów rozwiązań zaspokajających określone potrzeby miast. Tworzenie inteligentnych miast jest ściśle powiązane z rozwojem światowych trendów w energetyce jak również rozwojem gospodarczym Europy jak i świata. Rozwój Smart City w integracji z tymi czynnikami jest, więc kolejnym wyzwaniem, przed, którym muszą stanąć projektanci nowoczesnych miast.