Projekt NLTK: Nowe laboratoria i aparatura badawcza

źródło: PAP

370 sztuk aparatury badawczej, cztery nowe pracownie i laboratoria oraz modernizacja 15 innych, to rezultaty projektu "Narodowe Laboratorium Technologii Kwantowych" (NLTK), realizowanego w ramach konsorcjum o tej samej nazwie. Celem dobiegającego końca projektu było zapewnienie polskim naukowcom zaplecza sprzętowego pozwalającego na prowadzenie badań na światowym poziomie. 

Jak informuje dr Marek Pawłowski z Wydziału Fizyki UW, projekt Narodowego Laboratorium Technologii Kwantowych i związane z nim konsorcjum powstały w połowie 2008 roku. W projekcie wzięło udział pięciu z ośmiu członków konsorcjum NLTK.

W sprzęt niezbędny do prowadzenia badań naukowych w zakresie technologii kwantowych, informatyki kwantowej, inżynierii kwantowej wyposażono: Uniwersytet Warszawski, Politechnikę Wrocławską, Instytut Fizyki PAN, Uniwersytet Mikołaja Kopernika oraz Uniwersytet Jagielloński.

Całkowita wartość projektu, współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Innowacyjna Gospodarka, wyniosła blisko 48 mln złotych.

"Sukcesy naukowców działających w ramach NLTK, a przede wszystkim wyniki ich badań, pokazują, że pieniądze z projektu zainwestowano w rzeczywiście dobre grupy badawcze" - podkreśla koordynator konsorcjum prof. Czesław Radzewicz z Wydziału Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego.

Oprócz pięciu wymienionych wyżej instytucji w skład konsorcjum NLTK weszły również Uniwersytet Gdański, Uniwersytet Łódzki i Centrum Fizyki Teoretycznej PAN. W sumie konsorcjum składa się z 8 instytucji.

"W polskiej fizyce tak duże konsorcjum pojawiło się po raz pierwszy. Musieliśmy wypracować odpowiednie schematy współpracy. Nie było to proste zadanie, ponieważ nasze ośrodki członkowskie są rozproszone po całym kraju" - zauważa prof. Radzewicz.

Ośrodki naukowe zgrupowane w ramach Narodowego Laboratorium Technologii Kwantowych prowadzą badania nad fundamentalnymi zagadnieniami z zakresu mechaniki kwantowej, co pozwoli opracować technologie przydatne w praktyce. Część badań dotyczy m.in. wykorzystania efektów kwantowych do tworzenia kluczy kryptograficznych. W przyszłości technologie te będzie można wykorzystać do przesyłania danych w sposób całkowicie wykluczający możliwość podsłuchu, na przykład przy internetowych transakcjach z użyciem konta bankowego.

Wśród naukowców zaangażowanych w badania w ramach Narodowego Laboratorium Technologii Kwantowych znajdują się m.in. prof. Ryszard Horodecki z Instytutu Fizyki Teoretycznej i Astrofizyki UG; prof. Wojciech Gawlik z Wydziału Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej UJ; dr hab. Konrad Banaszek z Wydziału Fizyki UW i dr hab. Roman Ciuryło z Wydziału Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej UMK w Toruniu.

"Dzięki działalności Narodowego Laboratorium Technologii Kwantowych Polska będzie dysponowała potencjałem ludzkim wystarczającym do efektywnej absorpcji najnowszych rozwiązań z zakresu technologii kwantowych, a także dobrym zapleczem sprzętowym do tworzenia tych technologii na terenie kraju" - informuje dr Marek Pawłowski.

Wyjaśnia, że po zakończeniu projektu NLTK konsorcjum będzie działało przez przynajmniej pięć kolejnych lat. W tym czasie jego zadaniem będzie zapewnienie, aby zakupiona aparatura naukowa była efektywnie wykorzystywana do osiągania najwyższej jakości rezultatów naukowych.

PAP - Nauka w Polsce