Zmiany w programie dopłat na kolektory słoneczne

W drugiej połowie stycznia 2011 roku, zgodnie z zapowiedzią narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej ogłosił informację o modyfikacji zasad, obowiązującego od jesieni 2010 roku programu. Warto zwrócić uwagę na kilka istotnych zmian, które były postulowane podczas spotkania Zarządu SPIUG z Zarządem NFOSIGW w listopadzie ubiegłego roku.

Jedną z nich jest szersze dopuszczenie do programu nowobudowanych obiektów. Inna zmianą, jest dopuszczenie do programu instalacji solarnych, mogących także produkować ciepło, obok ciepłej wody użytkowej. Rozszerzono także krąg beneficjentów o obiekty podłączone do miejskiej sieci c.o., co prawda wciąż z wyłączeniem instalacji, gdzie sieć miejska doprowadza c.w.u.

Stowarzyszenie Producentów i Importerów Urządzeń Grzewczych (SPIUG) zebrało wśród podmiotów i użytkowników zainteresowanych zastosowaniem kolektorów słonecznych do wytwarzania ciepłej wody użytkowej i wytwarzania ciepła, informacje zwrotne na temat wprowadzonych niedawno zmian systemu wsparcia finansowego dla tego źródła ciepła.

Zostało przygotowane krótkie opracowanie, które nie jest oceną wprowadzonych do programu zmian, a jedynie zbiorem bezpośrednich opinii z rynku, pochodzących od zainteresowanych, którzy bądź skorzystali ze wsparcia, bądź są tym wsparciem zainteresowani. Przekazany dokument może być pomocny dla NFOŚiGW przy dalszej modyfikacji programu i w przygotowywanych w przyszłości podobnych działaniach.

Z grubsza rzecz biorąc, system wsparcia dla instalacji i zakupu kolektorów słonecznych, prowadzony przez NFOŚIGW opiera się na następujących zasadach:

Beneficjentami programu wsparcia mogą być:

• osoby fizyczne posiadające prawo do dysponowania budynkiem mieszkalnym lub budynkiem mieszkalnym w budowie,

• wspólnoty mieszkaniowe instalujące kolektory słoneczne na własnych budynkach wielolokalowych, którym to budynkom mają służyć instalowane kolektory, z wyłączeniem odbiorców ciepła z miejskiej sieci cieplnej do podgrzewania wody użytkowej.

Co rozumiemy pod terminem „dysponowanie”? Przez „dysponowanie” należy rozumieć prawo własności (w tym współwłasność), użytkowanie wieczyste, użytkowanie, najem lub dzierżawę, z tym, że umowa najmu oraz dzierżawy musi obowiązywać w całym okresie kredytowania. Natomiast przez budynek mieszkalny rozumiemy budynek przeznaczony na cele mieszkaniowe, zajęty przez lokale mieszkalne co najmniej w połowie

Co podlega programowi wsparcia?

Dopłatom do kredytów bankowych podlegają inwestycje polegające na zakupie i instalacji kolektorów słonecznych do ogrzewania ciepłej wody użytkowej albo do ogrzewania wody użytkowej i wspomagania zasilania w energię innych odbiorników ciepła w budynkach przeznaczonych lub wykorzystywanych na cele mieszkaniowe.

Jaka jest wysokość kredytu?

Wysokość kredytu objętego dotacją wynosi do 100% kosztów kwalifikowanych przedsięwzięcia, z zastrzeżeniem, że jednostkowy koszt kwalifikowany przedsięwzięcia nie może przekroczyć 2 500 zł/m² powierzchni całkowitej kolektora.

Kwota kredytu może przewyższać wysokość kosztów kwalifikowanych, z tym że dotacją objęta jest wyłącznie część kredytu wykorzystana na koszty kwalifikowane.

Kredyt jest przeznaczony dla indywidualnego odbiorcy końcowego i nie jest przewidziany do udzielenia w ramach prowadzonej przez beneficjenta działalności gospodarczej.

Jeżeli część powierzchni budynku wykorzystywana jest do prowadzenia działalności gospodarczej, to:
w przypadku, gdy działalność gospodarcza prowadzona jest na powierzchni nieprzekraczającej 50% budynku, koszty kwalifikowane pomniejsza się proporcjonalnie do udziału powierzchni przeznaczonej na prowadzenie działalności gospodarczej w całkowitej powierzchni budynku. Należy tutaj zwrócić uwagę, że zgodnie z zasadami tego programu wsparcia, gdy działalność gospodarcza prowadzona jest na powierzchni przekraczającej 50% budynku, przedsięwzięcie takie w dalszym ciągu nie kwalifikuje się do dofinansowania przez NFOŚiGW.

Inna rzeczą która budzi w opisywanym programie emocje, i do którego odniósł się SPIUG w swoim opracowani, jest fakt, że kredytobiorca zobowiązany jest do uiszczenia należnego podatku dochodowego od udzielonej dotacji NFOŚiGW, co w znacznym stopniu osłabia siłę udzielonego wsparcia. Należy tutaj dodać, że beneficjentem dotacji może być tylko jedna osoba.

Dopuszcza się także sytuacje, gdy o kredyt występuje kilka osób. W takim wystąpieniu o środki na dotację składanym do NFOŚiGW, Bank wskazuje tylko jednego Beneficjenta dotacji, tożsamego z Beneficjentem wskazanym we wniosku o dotację i w umowie kredytu. Współwłaściciel budynku występując o dofinansowanie zobowiązany jest posiadać zgody wszystkich pozostałych współwłaścicieli budynku na montaż instalacji kolektora słonecznego.

Inną sprawa która budzi emocje i jest poruszona w przekazanym do NFOŚiGW przez SPIUG opracowaniu, są wymagana dotyczące dokumentacji technicznej:

Wymagany jest projekt, co podraża znacznie koszty przedsięwzięcia, biorąc pod uwagę jego skalę. Dokumentacja techniczna wygląda według wymagań NFOŚ następująco:

• Projekt budowlano-wykonawczy – jeśli wymagane jest pozwolenie na budowę
• Projekt instalacji lub oferta – jeśli pozwolenie nie jest wymagane.

Projekt budowlano-wykonawczy sporządza osoba posiadająca uprawnienia budowlane do projektowania, zgodnie z Prawem budowlanym (art. 14, ust. 1 pkt 4 - specjalność instalacyjna w zakresie sieci, instalacji i urządzeń cieplnych, wentylacyjnych, gazowych, wodociągowych i kanalizacyjnych). Projekt ten jest bezwzględnie wymagany w przypadku wspólnot mieszkaniowych.

Projekt instalacji musi zawierać schemat instalacji i opis techniczny, parametry techniczne, w tym dane dotyczące sprawności i skuteczności (uzysku) wraz z kosztorysem przedsięwzięcia. Projekt instalacji powinien być sporządzony zgodnie z zaleceniami producenta/dostawcy kolektorów przez wykonawcę dokonującego montażu, pod warunkiem, że jest to osoba posiadająca certyfikat/ świadectwo w zakresie doboru i montażu kolektorów słonecznych wydane przez producenta kolektorów (lub jest przedstawicielem podmiotu posiadającego certyfikat autoryzacji w tym zakresie).

Oferta musi zawierać te same elementy co projekt instalacji (schemat instalacji i opis techniczny, parametry techniczne, kosztorys przedsięwzięcia) i musi być sporządzona przez podmiot posiadający certyfikat autoryzacji producenta.

Tego typu wymagania podnoszą koszty i komplikują procedurę. Biorąc pod uwage stopień skomplikowania takiej inwestycji, wydaje się, że wystarczyłaby tutaj oferta wraz ze schematem hydraulicznym sporządzona przez uprawnionego instalatora z właściwymi uprawnieniami eksploatacyjnymi, jak ma to miejsce w wypadku innych instalacji w technice grzewczej, co postuluje SPIUG.

Jakie są wymagania dotyczące dokumentacji technicznej:

Jakość urządzeń, która jest bardzo wazną sprawa z uwagi na dalszą eksploatację instalacji która została dofinansowana przez NFOŚiGW.

Kolektory słoneczne stosowane do budowy instalacji muszą posiadać certyfikat zgodności z normą PN EN 12975-1 „Słoneczne systemy grzewcze i ich elementy – kolektory słoneczne – Część 1: Wymagania ogólne”, którego integralną częścią powinno być sprawozdanie z badań kolektorów, przeprowadzonych zgodnie z normą PN EN 12975-2 lub Europejski certyfikat na znak „SOLAR KEYMARK” nadany przez jednostkę certyfikującą.

Sama realizacja kredytu następuje w formie bezgotówkowej poprzez pokrycie udokumentowanych fakturami zleceń płatniczych Kredytobiorcy na konto dostawcy lub wykonawcy dóbr i usług. Należy tutaj zwrócić uwagę na następujące rzeczy:

• Data wystawienia faktury nie może być wcześniejsza niż data złożenia wniosku.
• Data Protokołu odbioru przedsięwzięcia nie może być wcześniejsza niż data podpisania umowy kredytu.

Bank ma prawo możliwości kontroli inwestycji na następujących zasadach:

• 2 miesiące od otrzymania protokołu końcowego odbioru przedsięwzięcia, co także budzi komentarze, ponieważ nie zawsze obiekt będzie zamieszkały w tym czasie
• w roku kalendarzowym w którym upływa 12 m-cy od dnia zrealizowania przedsięwzięcia (okres trwałości)
• jeśli kredyt został spłacony przed upływem okresu trwałości przedsięwzięcia.

Jak wspominaliśmy na początku, wprowadzone zmiany są krokiem w dobrym kierunku, ale pozostaje pewien niedosyt, że mona zrobić więcej w tym kierunku, aby ułatwić korzystanie z programy pomocowego, unikając równocześnie potencjalnych sytuacji patologicznych.

Jednocześnie powinniśmy być świadomi faktu, że NFOSiGW nie jest instytucją finansową przygotowaną organizacyjnie do samodzielnej obsługi beneficjentów, dlatego jest zmuszony do korzystania z usług banków, którzy de facto świadczą tego typu usługę zarówno w odniesieniu do NFOŚiGW, jak też beneficjentów. Z tego względu należy się bacznie przyglądać , w jaki sposób banki wywiązują sire z powierzonego im zadania.

Źródło: spiug.pl