Polska gospodarka niewystarczająco wchłania innowacje

Kapitał intelektualny, jakim dysponujemy, jest imponujący i może być bazą do rozwoju polskiej nauki i gospodarki. Powstaje pytanie: co przeszkadza temu rozwojowi. Myślę, że u podstaw niepowodzeń lub niewystarczającego sukcesu leżą niedomagania organizacyjne w nauce, niedostatek dobrze wyposażonych laboratoriów badawczych oraz słabe finansowanie badań i transferu wiedzy, czyli mechanizmów komercjalizacji wyników badań. Zmiana tego stanu jest podstawowym celem podejmowanych reform - uważa rektor Politechniki Warszawskiej, prof. Włodzimierz Kurnik.

Statystyki organizacji międzynarodowych pokazują, że stan polskiego szkolnictwa wyższego jest niezadowalający. Ale indywidualne osiągnięcia naszych studentów, inżynierów i uczonych są często - zdaniem rektora PW - na światowym poziomie.
"Nasi uczeni błyszczą na uniwersytetach zachodnich. Polacy stali bądź stoją na czele dużych międzynarodowych organizacji - np. stowarzyszenia inżynierów Institute of Electrical and Electronics Engineers (IEEE), którego prezydentem był do niedawna prof. Józef Modelski. Na każdym uniwersytecie amerykańskim można znaleźć naukowca z Polski. Na każdym wydziale PW pracuje ktoś, kto ma uznaną pozycję w świecie" - przekonuje prof. Kurnik.

Wśród uczonych, których nazwiska są cenioną marką, rektor wymienia m.in. Leona Gradonia, który w Stanach Zjednoczonych wygrał konkurs na nanotechnologie filtracyjne do silników Diesla. Dzięki niemu powstała na Politechnice Warszawskiej linia technologiczna, którą zakupiła i stosuje jedna z najprężniejszych firm produkujących silniki Diesla na świecie. Wśród znakomitości wymienieni zostali również: prof. Tomasz Woliński, fizyk optoelektronik, prof. Małgorzata Kujawińska z Wydziału Mechatroniki, która zajmuje się czujnikami, prof. Jan Pluta, fizyk, prowadzący badania w ośrodku CERN w Genewie, prof. Antoni Szumanowski z Wydziału Samochodów i Maszyn Roboczych, którego książki tłumaczone są na język chiński, znany również we Włoszech z powodu bliskich kontaktów z firmą Fiat, wybitny specjalista w dziedzinie pojazdów hybrydowych.

Istota problemów polskiej nauki nie tkwi zatem, według prof. Kurnika, w kadrach uczelnianych. To polska gospodarka nie wchłania innowacji w wystarczającej skali.

Jak tłumaczy profesor, procesami komercjalizacji wyników badań rządzą różne mechanizmy. Mimo, że minęło już dwadzieścia lat od transformacji ustrojowej, w Polsce rozwój wciąż jeszcze polega na sprzedaży i kupowaniu tego, co już istnieje. Firmy nie są zmuszone przez konkurencję światową do wdrażania innowacji, inwestowania w badania i rozwój.

"Duże firmy działające na terenie Polski mają swoje centra badawcze poza granicami kraju. Naszą rolą jest, aby oferując swój potencjał intelektualny zachęcić ich do sytuowania tutaj swoich ośrodków. Przykład - w Turynie ulokowane jest centrum badawcze Fiata - instytucja, która intelektualnie wspiera przemysł motoryzacyjny i sam koncern. Zachęcenie Fiata, żeby tu ulokował podobne centrum badawcze, byłoby bardzo ważne" - uważa profesor.

Prof. Kurnik dodaje, że w Polsce swoje biuro inżynierskie ma General Electric - mieści się ono w Instytucie Lotnictwa na Okęciu. Młodzi inżynierowie tam zaangażowani są rekrutowani głównie z Politechniki Warszawskiej.

Rektorowi marzy się, żeby w Warszawie - w przestrzeni miejskiej lub uczelnianej - ulokowały się ośrodki nowych technologii. Prof. Kurnik chce stworzyć nowy kampus Politechniki dedykowany nowym technologiom. Również projektowany Warszawski Park Technologiczny, przy wsparciu ze strony miasta i ulgach podatkowych, ma szansę przyciągnąć kolejnych inwestorów. KOL

PAP - Nauka w Polsce