Wielki restart Zderzacza Hadronów

fot. ALICE

Po dwóch latach intensywnej modernizacji I kilku miesiącach poprzedzających ponowny rozruch, Wielki Zderzacz Hadronow (ang. LHC), najpotężniejszy na świecie akcelerator cząstek, wznowił działanie. Dzisiaj o godzinie 10:41, pierwsza wiązka protonów obiegła 27-kilometrowy tunel akceleratora, a kolejna o godzinie 12:27 powędrowała w przeciwnym kierunku. Wiązki miały energię  jaką zostały wprowadzone do LHC, a więc 450 GeV. Zanim energia wiązek zostanie podniesiona, w najbliższych dniach wszystkie podsystemy będą dokładnie sprawdzone.

 – Sprawne działanie akceleratorów na potrzeby społeczności fizyków to główny cel istnienia CERN. Dzisiaj, serce CERN’u znowu bije w rytm LHC – powiedział Dyrektor Generalny CERN Rolf Heuer.

 – Powrót wiązek do LHC to zwieńczenie długiej i intensywnej pracy wielu zespołów. To wielka satysfakcja dla całej ekipy znów znaleźć się `za kierownicą` i móc, krok po kroku, rozpędzać praktycznie nowy akcelerator – powiedział szef Departamentu Wiązek CERN-u, Paul Collier.

Przerwa techniczna LHC stanowiła Herkulesowe zadanie. Około 10 tys. połączeń elektrycznych pomiędzy magnesami nadprzewodzącymi zostało poprawionych. Dodano system ochrony magnesów, a kriogenika, system próżniowy i elektronika zostały poprawione i wzmocnione. Ponadto, zmieniona struktura wiązek pozwoli na jeszcze częstsze zderzanie protonów, co 25 nanosekund a nie co 50 nanosekund, jak to miało miejsce dotychczas.

 – Po dwóch latach wzmożonego wysiłku LHC jest znowu w wyśmienitej kondycji. Ale najważniejszy krok jest jeszcze przed nami, to jest podniesienie energii wiązek do niespotykanego jak dotąd, rekordowego poziomu – powiedział Dyrektor Akceleratorów i Technologii CERN, Frédérick Bordry.

LHC wkracza w swój drugi sezon działania. Dzięki dokonanej modernizacji, będzie zderzał wiązki z niemalże zdwojoną energia, to jest 6.5 TeV na wiązkę. Już niedługo, eksperymenty LHC będą odkrywać nieznane obszary przy energii zderzeń proton-proton 13 TeV.

Mechanizm Brout-Englert-Higgs, ciemna materia, antymateria i plazma kwarkowo-gluonowa są wszystkie w programie drugiej odsłony LHC. Po odkryciu bozonu Higgs’a przez eksperymenty ATLAS i CMS, fizycy z jeszcze większą precyzją zbadają tzw. Model Standardowy cząstek elementarnych, poszukując zjawisk wykraczających poza ramy tej dobrze ugruntowanej teorii opisującej cząstki i ich oddziaływania.