Czynniki rozwoju inwestycji kogeneracyjnych - podsumowanie seminarium

fot. CBE Polska

„To czego szuka teraz biznes energetyczny to przede wszystkim stabilność regulacji” - tymi słowami swą prezentację podsumował mecenas Robert Jędrzejczyk z Kancelarii Prawnej Gide Loyrette Nouel podczas seminarium „Czynniki rozwoju inwestycji kogeneracyjnych”, które zostało zorganizowane przez Zespół Center for Business Education w dniu 14 grudnia w warszawskim hotelu Marriott. Wydarzenie objęte było Honorowym Patronatem Stowarzyszenia Niezależnych Wytwórców Energii Skojarzonej. Partnerem Prawnym była Kancelaria prawna Gide Loyrette Nouel, natomiast jako Ekspert merytoryczy prezentował się: Bank Ochrony Środowiska i firma TÜV Rheinland Polska.

Dekapitalizacja rynku energii w Polsce w połączeniu z rosnącym zapotrzebowaniem konsumentów a także groźbą jej przyszłego braku to jedne z ważniejszych dylematów gospodarki energetycznej. Aby sprostać tym problemom, zapewnić stabilność dostaw a także bezpieczeństwo energetyczne branża musi inwestować.

W procesie tym należy rozważyć szereg rozwiązań i scenariuszy. Jakie technologie są najbardziej optymalne i opłacalne z punktu widzenia producenta i odbiorcy? Czy lepszy jest jednokierunkowy model dostaw czy powinno się zdecentralizować wytwarzanie zwiększając udział energetyki rozproszonej? Które instalacje i rozwiązania są najbardziej ekologiczne? Jedną z możliwości zaspokojenia zapotrzebowania są inwestycje w CHP. Produkcja ciepła w skojarzeniu z energią elektryczną ze względu na mniejsze zużycie paliwa i zwiększenie stopnia wykorzystania energii zawartej w paliwie, daje duże ekonomiczne oszczędności a także jest korzystna pod względem ekologicznym. Pobudzenie większego rozwoju kogeneracji w państwach członkowskich jest również ważnym celem Unii Europejskiej, która wprowadza na Polskę obowiązek spełnienia warunków pakietu 3x20. W nawiązaniu do powyższego, w dniu 14 grudnia 2011 roku w warszawskim hotelu Marriott odbyło sie Seminarium "Czynniki rozwoju inwestycji kogeneracyjnych". Miało ono charakter wykładowo - dyskusyjny. Podczas wydarzenia, szerokie grono przedstawicieli branży energetycznej, ciepłowniczej i gazowniczej dyskutowało na temat możliwości
i perspektyw rozwoju kogeneracyjnych inwestycji na polskim rynku.

Wśród najważniejszych zagadnień seminarium:

• Europejskie i polskie otoczenie regulacyjnemające wpływ na rozwój kogeneracji w Polsce: czerwone certyfikaty jako systemy wsparcia dla kogeneracji – funkcjonowanie, perspektywa wygaszenia 
• wpływ na branżę
• Pakiet 3 x 20
• Dyrektywy europejskie
• Ustawa Prawo Energetyczne
• "Rozporządzenie kogeneracyjne": status, założenia i wpływ na bilans energetyczny
• Taryfy dla ciepła wytworzonego w skojarzeniu jako istotny element inwestycji w CHP
• Kogeneracja szansą dla ciepłownictwa
• Wartość czerwonych certyfikatów w obrocie energią
• Rodzaje instalacji a ich opłacalność i efektywność:koszta, emisje, moc, paliwa
• Kogeneracja w małej czy w dużej skali?
• Dostępne technologie
• Przyłączenia systemów rozproszonych w perspektywie decentralizacji i zmiany polityki energetycznej
• CHP na co dzień: case study

Rolę Moderatora I bloku tematycznego pełnił Pan Norbert Grudzień – przedstawiciel i Członek Zarządu firmy Polenergia Kogeneracja. Jako pierwszy, reprezentując Partnera Prawnego seminarium wystąpił Pan Mecenas Robert Jędrzejczyk, Partner, Radca Prawny z Kancelarii Prawnej Gide Loyrette Nouel, który omówił europejskie i polskie otoczenie regulacyjne mające wpływ na rozwój kogeneracji. Prezentacja Pana Jędrzejczyka spotkała się z dużym zainteresowaniem ze strony uczestników a w jej trakcie Mecenas omówił zarówno źródła prawa europejskiego, polskie otoczenie regulacyjne jak i system obrotu świadectwami pochodzenia. Jako drugi prelekcję wygłosił Pan Andrzej Rubczyński, Dyrektor Departamentu Rozwoju, Vattenfall Heat Poland. Skomentował on bariery rozwoju kogeneracji. W prezentacji dokładnie zanalizował czynniki hamujące CHP w oparciu o relację min. z prognozami cen ciepła, kierunkami inwestowania oraz niespójną legislacją związaną z certyfikatami dla kogeneracji. „Przy okazji tego seminarium, komentarze Ekspertów i kluczowych reprezentantów rynku po raz kolejny utwierdziły wszystkich w przekonaniu, iż świadectwa pochodzenia są ważnym elementem wsparcia w rozwoju elektrowni. Są m. in. podstawą do modernizacji i przebudowy majątku przedsiębiorstw. Likwidacja tego systemu spowoduje znaczny uszczerbek w ich dochodach, a tym samym spowolni proces modernizacyjny i inwestycyjny. Zainspirowani tak mocną dyskusją na temat świadectw pochodzenia, już dziś zapowiadamy kontynuację cyklu specjalistycznych szkoleń związanych z zagadnieniami certyfikacji energii w 2012 roku. Na pierwsze z nich zapraszamy już w styczniu 2012 roku” - powiedziała Maria Przekopowska, Dyrektor Zarządzający Center for Business Education.

Jako trzeci swoim doświadczeniem i wiedzą podzielił się z uczestnikami Moderator a zarazem jeden z wybitnych Ekspertów- Prof. Waldemar Skomudek. W prezentacji pt: „Przyłączenia systemów rozproszonych w perspektywie decentralizacji i zmiany polityki energetycznej” podkreślił konieczność zmiany polityki energetycznej i jej weryfikacji w perspektywie braku odzwierciedlenia rzeczywistości przez obecnie istniejącą. Tuż po Prof. Waldemarze Skomudku Pan Jacek Mszyca, Weryfikator Procesów Kogeneracji TÜV Rheinland Polska zweryfikował kogenerację z perspektywy audytora wygłaszając wykład pt: „Najczęstsze niezgodności stwierdzane podczas audytów jednostek kogeneracji”. Omówił on min. zakres oceny jednostki kogeneracji w trakcie audytu weryfikacyjnego oraz konkretne przykłady niezgodności takie jak min. nieprawidłowe usytuowanie pomiaru ciepła w jednostkach wyposażonych w urządzenia awaryjne do odprowadzania ciepła, brak cech legalizacji oraz protokołów kalibracji. Po zakończeniu wspomnianego wystąpienia Moderator zaprosił do wystąpienia Panią Annę Żyłę, Głównego Ekologa Banku Ochrony Środowiska S.A. oraz Pana Paweł Piterę, Wiceprezesa Zarządu, BOŚ EKO PROFIT. Eksperci wypowiedzieli się na temat „Praktycznych aspektów finansowania komercyjnego projektów”. Omówili oni makro oraz mikroekonomiczne aspekty inwestowania w instalacje kogeneracyjne oraz przedstawili szeroką ofertę BOŚ EKO PROFIT wraz z modelem realizacji projektów.

Po zakończeniu I bloku tematycznego rolę Moderatora przejął Pan Krzysztof Figat z Przedsiębiorstwa Energetycznego w Siedlcach. Do pierwszej z kategorii case study prezentacji zaprosił on Pana Wacława Bilnickiego, Dyrektora Departamentu Energetyki Konwencjonalnej, PGNiG Energia S.A. Pan Dyrektor Bilnicki przedstawił różnice między kogeneracją w małej i dużej skali. W prezentacji „Kogeneracja-mała czy duża skala?”pojawiły się takie zagadnienia jak kluczowe czynniki wpływające na rozwój, hybrydyzacja źródeł wytwarzania oraz organizacja, systemy sterowania i zarządzanie sprzedażą energii. Drugi wykład, na podstawie doświadczeń własnego przedsiębiorstwa przedstawił Moderator a zarazem Przedstawiciel Patrona Honorowego SNWES - Pan Krzysztof Figat. Na siedleckim przykładzie („Optymalizacja doboru technologii kogeneracyjnej na przykładzie EC Siedlce”) zweryfikował dylematy przedsiębiorstw ciepłowniczych, zalety kogeneracji a także niektóre dostępne i sprawdzone technologie.

Kolejny reprezentant sektora komunalnego – Pan dr Tadeusz Żaba, Zastępca Dyrektora ds. Uzdatniania i Dystrybucji Wody reprezentujący Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji S.A. w Krakowie pokazał uczestnikom zalety kogeneracji biogazowej. Pan Dyrektor w swojej zawierającej liczne zdjęcia i przykłady prezentacji omówił proces uzyskiwania energii z biogazu w kogeneracyjnej instalacji krakowskiego przedsiębiorstwa. Wystąpienia z zakresu II bloku tematycznego zwieńczyła ciekawa prezentacja Pana Norberta Grudnia – poprzedniego Moderatora. Zaakcentował on kogenerację jako element i szansę dla rozwoju ciepłownictwa podpierając się min. oceną potencjału technicznego miejskich systemów ciepłowniczych, zagrożenia związane z wykorzystaniem poszczególnych paliw,czynników ekonomicznych oraz technicznych wpływających na dobór układu.

Rodzajem podsumowania seminarium był panel dyskusyjny, do którego jego Moderator – Pan Prof. Waldemar Skomudek z Politechniki Opolskiej zaprosił Ekspertów zabierających głos w trakcie Seminarium. Jako Moderator doskonale kierował dyskusją, jednocześnie udowadniając, jak uważnie przysłuchiwał się kolejnym prezentacjom aby wątpliwości, które powstały wcześniej rozwiać w trakcie debaty. W trakcie panelu padło wiele istotnych wniosków zarówno w odniesieniu do stanu obecnego jak i perspektywy wykorzystania nowych źródeł i paliwa min. :

Rozwój:

"Jak sama nazwa mówi, energetyka rozproszona powinna mieć rozproszony charakter a co za tym idzie, źródła energii powinny znajdować się co 30-50 km. Spółki dystrybucyjne jednak w tym nie pomagają” - Krzysztof Figat, Prezes, Przedsiębiorstwo Energetyczne w Siedlcach Sp. z o.o. „Sektor energetyczny musi współpracować z lokalnym samorządem. To co wypływa z rozmów z jego przedstawicielami to określenie stanowiska pt: „żeby było nasze” oraz „żeby było jak najtaniej”. Takie podejście zdecydowanie przeszkadza w konstruktywnej dyskusji i dążeniu do osiągnięcia ekologicznych założeń roku 2020.” - Krzysztof Figat, Prezes, Przedsiębiorstwo Energetyczne w Siedlcach Sp. z o.o. „Branża cierpi na niedomiar środków finansowych i jednocześnie upływający termin dojścia do określonych standardów ekologicznych. Zdecydowana i długofalowa wola polityczna – to filar i podstawa wszelkich zmian.” - Andrzej Schroeder, Prezes Zarządu, EC Białystok S.A. „Bez stałego monitorowania rynku oraz jednoczesnego przysposabiania odpowiednich narzędzi niemożliwy jest rozwój CHP. Należy to zdecydowanie podkreślić.”- Prof. Waldemar Skomudek, Politechnika Opolska. 

Prognozy cenowe i gaz łupkowy:

„PGNiG jest zwykłym klientem nabywającym paliwo po taryfowej cenie. Prognozy zmiany cen i założenie, że gaz wolniej zdrożeje opieramy o min. regazyfikację portu LNG w terminalu w Świnoujściu. Wszystko idzie zgodnie z planem więc w odniesieniu do roku 2014 r. perspektywa jest realna. Trudno powiedzieć na ile kwestia gazu łupkowego wpłynie na sytuację taryfową. W swojej prognozie nie uwzględniłem tego rodzaju paliwa. Zmiany dynamiki cenowej wynikają z innych procesów – pojawi się nowe źródło, zgodnie z prawem dostęp do sieci przesyłowej i dystrybucyjnej jest uwolniony. Kluczowe znaczenie mają także interkonektory Polska – Niemcy oraz Polska – Czechy. Dodatkowo należy pamiętać o wygaszaniu mocy węglowych (retrofity niewiele pomogą) – można się spodziewać, że w latach 2015-2016 r. proces ten stanie się bardziej widoczny”. - Wacław Bilnicki, Dyrektor Departamentu Energetyki Konwencjonalnej, PGNiG Energia

„W momencie pojawienia się źródła gazu z łupków w analizie i prognozach można spodziewać się dodatkowych profitów z tego tytułu w procesie kształtowania się cen” Prof. Waldemar Skomudek, Politechnika Opolska „Nawet zakładając, że gaz łupkowy będzie to gaz w Polsce nie potanieje. Jeśli będzie na niego popyt w Polsce i za granicą to nawet przy zakładanej niskiej cenie paliwa to rynek ukształtuje ceny ostateczne” - Andrzej Rubczyński, Dyrektor Departamentu Rozwoju, Vattenfall Heat Poland S.A.

Energetyka jądrowa:

„Elektrownie atomowe – wydatki nakręcą koniunkturę, nazwałbym to ożywieniem gospodarczym. Kwestią otwartą jest dla mnie liczenie cen energii z energetyki jądrowej. Nie ma klarownego modelu rynku, w którym wiedzielibyśmy jak kształtuje on ceny energii elektrycznej. Podejrzenia i spekulacje są różne jednak jednoznacznie dobrej odpowiedzi na chwilę obecną nie ma.” Andrzej Rubczyński, Dyrektor Departamentu Rozwoju, Vattenfall Heat Poland S.A. „Możliwy jest problem z pozyskiwaniem kapitału na inwestycje jądrowe jednak nie sądzę by miało to wpływ na hamowanie rozwoju CHP. Kolizji być nie powinno – mówimy o innej skali zjawiska”.  Andrzej Rubczyński, Dyrektor Departamentu Rozwoju, Vattenfall Heat Poland S.A.