Czy warto robić doktorat?

Moim zdaniem, jeżeli nie chcesz pracować na uczelni to nie warto. Lepiej ten czas poświęcić na kursy i uprawnienia.

@Adam: nie chce zostawać na uczelni, myslałem o tym bardziej w kontekście większych możliwości na rynku pracy, oczywiście doświadczenie jest ważne, tylko czy wszystkiego można nauczyć się w pracy?

@Karol: no tak, tylko podejrzewam, że niewiele jest takich firm, które wysyłają cie na studia i to jeszcze doktoranckie!

Doktorat lokalnie utrudnia w znalezieniu "zwykłej" pracy, a przyczyn tego zjawiska jest wiele. Początki chyba mają miejsce w niezrozumieniu idei doktoratu, braku świadomości społecznej, itd., a kończy się chyba na ustawodawstwie. Ustawowo doktorat jest stopniem naukowym, a nie zawodowym. Stąd np. sam doktorat z elektrotechniki nie daje możliwości uzyskania uprawnień budowlanych w zakresie instalacji elektrycznych bez ograniczeń. Próbując odpowiedzieć na trudne pytanie "augusta": czy warto / czy nie warto jest się doktoryzować? Myślę, że kluczem do odpowiedzi może być przedmiot badań. Jeśli przedmiotem badań ma być rzeczywisty obiekt (np. rozwiązanie problemu w firmie) to jak najbardziej warto, jeśli nie to dobrze jest poważnie przemyśleć tę decyzję. Doktorat nie musi być kolejnym papierkiem - jakość doktoratu w głównej mierze zależy od nas samych i promotora.

Moim zdaniem prawie każdy z Was, choć wypowiedzi są różne, ma rację.

Po pierwsze należałoby rozróżnić, czy chcemy robić doktorat zaocznie czy dziennie. Uważam, że jeśli zaocznie, to tylko w tematyce ściśle związanej z naszą pracą zawodową. Inaczej nie ma szans na solidne wgłębienie się w zagadnienie (głównie ze względu na ograniczony czas), a tego wymaga doktorat.

Robiąc doktorat dziennie możemy wybrać zagadnienie, które nas interesuje (o ile zgodzi się na nie nasz opiekun naukowy). Zachęcam jednak do wybierania tematyki praktycznej, po której łatwo można znaleźć pracę w przedsiębiorstwach, przemyśle itp. Chyba, że jesteśmy wybitni i planujemy zostać na uczelni, wtedy praca może być bardziej teoretyczna.

Przestrzegam też przed rozpoczynaniem studiów doktoranckich osoby, które czują awersję do matematyki lub nie poruszają się po zagadnieniach matematyki wyższej dość swobodnie. Trudno sobie wyobrazić techniczne studia doktoranckie bez obliczeń i to nie tylko analitycznych, ale i numerycznych, czy też bez symulacji komputerowych.

Na koniec chciałbym rozróżnić rozpoczęcie studiów doktoranckich i otwarcie przewodu doktorskiego. Dzisiaj w Polsce studia doktoranckie możemy rozpocząć gdy spełnimy kilka warunków: mamy wysoką średnią ocen ze studiów magisterskich, znajdziemy opiekuna naukowego, który podejmie się współpracy z nami w dziedzinie, nad którą chcemy pracować na studiach III stopnia. Natomiast aby otworzyć przewód doktorski, musimy mieć dorobek naukowy (publikacje, wygłoszone referaty na konferencjach), związany z jego tematyką. No chyba, że dorobek ten osiągniemy podczas studiów II stopnia i możemy prawie od razu po rozpoczęciu studiów doktoranckich otwierać przewód. W praktyce w pierwszych latach doktoratu pracujemy na dorobek naukowy, a pod koniec otwieramy przewód, piszemy rozprawę i się bronimy. Opiekun naukowy ze studiów doktoranckich nie zawsze musi być naszym promotorem, choć przeważnie już nim zostaje. Możliwe jest obranie innego promotora.

Wracając do pytania głównego. Warto robić doktorat, jeśli mamy zacięcie naukowe (najczęściej do skomplikowanych obliczeń i symulacji). Możemy wtedy pozostać na uczelni, pracować w jednostkach rozwojowo-badawczych dużych firm, gdzie doktorat może być  pożądany. Inaczej chyba nie warto.