Energooszczędne budownictwo wyzwaniem dla Polski

fot. SOMFY

W dobie rosnącego problemu zanieczyszczenia powietrza, wprowadzane przez UE ustawy o OZE, zmiany w Prawie Energetycznym, czy też zmiany w Prawie Budowlanym powodują, że Polska musi zmierzyć się z wyzwaniami zmniejszenia emisji CO2. Jednym z rozwiązań jest zaostrzenie przepisów w zakresie certyfikatów energetycznych oraz budowa budynków niemal zero energetycznych. Wśród nich swój znaczący udział ma automatyka budynkowa i inteligentne systemy zarządzania.

Problem zanieczyszczenia środowiska 

Agencja Statystyczna Ministerstwa Energii EIA w raporcie prognozuje, że globalna emisja CO2 związana z energią zwiększy się do 2040 roku o 46%, osiągając wówczas poziom 45 mld ton. Z problemem zanieczyszczenia boryka się również sama Polska. Badania opublikowane przez Europejską Agencję Ochrony Środowiska wskazują, że z dziesięciu miast o najbardziej zanieczyszczonym powietrzu w Europie, sześć z nich to miasta polskie. To tylko niektóre z raportów, wskazujących na rosnący problem zanieczyszczonego środowiska, w skali globalnej i krajowej. Dlatego tak istotna staje się intensyfikacja działań w kierunku oszczędzania energii dla dobra nas wszystkich i przez nas wszystkich.

Energooszczędne standardy 

Nowe przepisy unijne obligują kraje członkowskie do zmniejszenia emisji dwutlenku węgla i zwiększenia produkcji energii ze źródeł odnawialnych. Znowelizowana dyrektywa o charakterystyce energetycznej budynku zobowiązuje państwa członkowskie UE, aby od 2020 roku wszystkie nowo powstające budynki były obiektami o niemal zerowym zużyciu energii.

 – Już teraz, zgodnie z nowym rozporządzeniem, które weszło w życie 1 stycznia 2014 roku, inwestor będzie zobligowany do uwzględnienia w projekcie bardziej energooszczędnych standardów, dotyczących między innymi parametrów izolacyjności. Tylko wówczas będzie mógł on uzyskać pozytywną opinię Nadzoru Budowlanego. Kolejne zmiany mają być wprowadzane w latach 2017 i 2021 – podkreśla Radosław Borkowski, Territory Sales Manager w firmie Somfy, projektującej automatykę domową i inteligentne systemy sterowania.

Domy pasywne 

Nie dziwi więc fakt, że coraz większą uwagę w kontekście oszczędzania energii, kieruje się na domy pasywne. Należy jednak pamiętać, że przy ich budowie istotne jest usytuowanie budynku w odpowiednim kierunku, a także przemyślany dobór komponentów i technologii.

Na obecnym etapie rozwoju technologii budowlanych, taka inwestycja jest już niewiele droższa w porównaniu do budownictwa tradycyjnego, co więcej,  rezultaty ekonomiczne takich rozwiązań będą odczuwalne w perspektywie długofalowej. Polacy coraz przychylniej odnoszą się do rozwiązań poprawiających efektywność energetyczną budynków, jednak ciągle patrzą na nie przez pryzmat finansów. Dlatego też jako wsparcie dla budownictwa energooszczędnego, polski rząd zapowiedział plan dotacji dla inwestorów, chcących wybudować takie domy.

Koncepcja budynku pasywnego opiera się na jak najniższym zapotrzebowaniu na energię. Do ogrzewania takiego domu wykorzystuje się źródła pasywne i odnawialne, takie jak promieniowanie słoneczne, dogrzewanie powietrza wentylacyjnego, odzysk ciepła z wentylacji oraz zyski cieplne, czyli ciepło wytwarzane przez urządzenie elektryczne i mieszkańców domu. Warto podkreślić, że wśród tych rozwiązań swój znaczący udział ma automatyka budynkowa.

Automatyka budynkowa 

 – Coraz powszechniej dąży się do automatyzacji i oszczędzania energii. Nie każdy wie, że 40% produkowanej energii na świecie pochłania budownictwo, z czego znamienita większość to koszty eksploatacji budynków, takie jak ogrzewanie, oświetlenie i klimatyzacja. Automatyka domowa, dzięki systemowi inteligentnych sterowników podłączonych do jednostki centralnej lub centralnego komputera, znacząco ogranicza zużycie energii w domu – podkreśla Aleksander Tymiński, odpowiedzialny za nowoczesne systemy sterowania instalacjami w firmie Somfy.

Redukcja zużycia energii potrzebnej do komfortowych warunków przebywania dla mieszkańców, przyczynia się do znacznego zredukowania emisji dwutlenku węgla, co pozwala zmniejszyć niekorzystny wpływ na klimat globalny. Dzięki technologii bezprzewodowej, oświetlenie, ogrzewanie, wentylacja, osłony przeciwsłoneczne są zaprogramowane tak, aby w sposób optymalny zaspokajać potrzeby użytkownika. Sterowniki domykają okna, utrzymują odpowiednią temperaturę w poszczególnych pomieszczeniach oraz zarządzają oświetleniem tak, by źródła światła nie świeciły się wtedy, gdy jest to zbędne. Hibernacja domu na czas naszej nieobecności to jeden z kluczowych elementów energooszczędności. Możemy również zaprogramować rolety by zamykały się o zachodzie słońca, co zwiększa skuteczność izolacji cieplnej. Według badań dzięki zautomatyzowanym osłonom przeciwsłonecznym możemy zaoszczędzić do 10% ciepła.

 – Każda instalacja wykorzystywana do zarządzania budynkiem jest na tyle inteligentna i efektywna, na ile inteligentna jest jej technologia. Technologia ta powinna nieść ze sobą możliwość rozbudowy systemu o urządzenia różnych producentów we własnym indywidualnym tempie, jak również elastyczność ustawień i scenariuszy. Każdy z nas ma inne potrzeby, dlatego też dostosowanie urządzeń do indywidualnych przyzwyczajeń mieszkańców, z dbałością o efektywność energetyczną budynku, ma kluczowe znaczenie. Istotne są również wielozakresowa transmisja poleceń, bezpieczny klucz szyfrujący, jak i dwukierunkowa komunikacja – podkreśla Radosław Borkowski.

Myśląc o domu efektywnym energetycznie musimy brać pod uwagę cały bilans roczny dla takiego budynku, z uwzględnieniem odmiennych potrzeb zimą, i latem (np. problem przegrzania). To rodzi potrzebę planowania rozwiązań już na etapie projektu. Dzięki temu, zaprojektowane zmienne parametry izolacyjne, pozwolą wykorzystywać w pełni zmienne warunki pogodowe na zewnątrz i dopasować się do potrzeb mieszkańców domu.