Jakie oświetlenie schodów wybrać?

Oświetlenie punktowe schodów – pozorna oszczędność?

Pojedyncze punkty oświetleniowe jako oświetlenie schodowe ciągle cieszą się dużą popularnością. Najczęściej są rozmieszczone na ścianie przy schodach w przygotowanych do tego celu puszkach elektrycznych, a czasami w podstopnicach. Spośród źródeł światła do oświetlenia punktowego mamy do dyspozycji m.in: halogeny, żarówki LED, pojedyncze diody, lampki tradycyjne oraz diodowe.

Halogeny – najtaniej?

Koszt zakupu halogenów jest chyba najtańszy z wszystkich możliwych rozwiązań. Ale moc 20szt. 35W halogenów wyniesie aż 700W! Dla porównania, moc żarówek LED (o tej samej jasności), zastosowanych w taki sam sposób to… 60W. Różnica kolosalna. Oszczędność energii znaczna. Początkowa inwestycja w LED jest co prawda dużo droższa. Z tym, że halogeny trzeba później nieustannie wymieniać. A zakup kolejnych to przecież kolejne koszty. Więc czy halogeny to na pewno najtańsze rozwiązanie?

Żarówki LED – tylko, które wybrać?

Żarówki LED w odróżnieniu od halogenów poświecą przez wiele lat, nawet do 50 000h/szt (a to tylko orientacyjny czas, może się znacznie wydłużyć, w zależności od użytkowania). Dlatego zakup żarówek LED do oświetlenia schodów to praktycznie inwestycja jednorazowa. Poza tym LED’y, nie nagrzewają się tak, jak halogeny. Pod warunkiem, że wybierzemy dobre żarówki LED np. z serii POWER LED lub SMD, a nie najtańsze żarówki z diodami powlekanymi, które mogą przepalić się po paru miesiącach (diody powlekane to małe, wypukłe punkty, przepalają się najczęściej nierównomiernie na żarówce lub ich strumień świetlny gwałtownie się zmniejsza).

fot. SOLED

Lampki schodowe – pełna różnorodność

Zamiast halogenów lub żarówek w oprawkach można wykorzystać gotowe lampki schodowe LED (na 12 lub 230V). Są całkiem ciekawą alternatywą, ponieważ występują w różnych kształtach, kolorach, więc łatwo dobrać odpowiedni model do kolorystyki klatki schodowej.

fot. SOLED

 

 

Oświetlenie schodów – LED czy światłowody?

Najpopularniejsze obecnie metody na oświetlenie schodów to taśmy LED lub światłowody. Oświetlenie LED i światłowody oświetleniowe mogą być montowane pod stopniami, dlatego łatwo je ukryć. Obie metody są wysoce energooszczędne (pod warunkiem, że do światłowodów zastosujesz generator światła LED).

Oświetlenie LED schodów

Podstawową zaletą oświetlenia LED schodowego jest wysoka energooszczędność. 1m taśmy LED 3528 to tylko 4,8W! Stosując taśmę LED najlepiej, jako akcesorium dodatkowe, wykorzystać specjalny profil LED. Profil aluminiowy zamaskuje taśmę oraz będzie chronił ją przez uszkodzeniem mechanicznym i wilgocią podczas mycia schodów. Taśmy LED na schodach bez profilu mogą się po pewnym czasie zacząć odklejać. Kolejną zaletą jest to, że diody LED są bardzo żywotne, nawet do 50 000h. Jednak tak, jak każde źródło światła, mogą tracić nieznacznie na jasności z biegiem lat. Po kilku latach powinniśmy spodziewać się spadku jasności o około 20%. Jednak im wyższa jakość taśm LED, tym mniejszy i wolniejszy spadek jasności. Zastosowanie dobrej klasy zasilacza oraz stosowanie diod w warunkach o temperaturze z zakresu 10÷25⁰C na pewno zapobiegnie nadmiernej utracie jej parametrów.

Bardzo ważne jest, aby wybrać solidnego producenta/importera taśm LED. Zdecydowana większość taśm LED jest produkowana w Chinach, jednak nie bójmy się chińszczyzny. W Chinach są produkowane również bardzo dobre jakościowo produkty. Wszystko jest kwestią producenta i ceny. Ze względu na dużą popularność, na rynku znajduje się też wiele fabryk, które używają słabszej i tańszej klasy diod, które świecą krócej i szybko tracą na jasności. Dlatego bardzo niskie ceny mogą być przestrogą przed kiepskiej jakości produktem. Kluczową wadą stosowania oświetlenia LED jest zazwyczaj cena. Musimy na początku być przygotowani na nieco wyższy koszt niż w przypadku oświetlenia halogenowego. Jednak to inwestycja, która zwraca się już po kilku latach.

Światłowody jako oświetlenie schodów

Światłowód świecący bokiem (sidelight fiber) wymaga wprowadzenia światła (generatora LED o odpowiedniej mocy) w jeden z jego końców. Dopiero wówczas elastyczny światłowód zaczyna świecić. Zwykły światłowód przypomina przezroczystą rurkę lub żyłkę np. wędkarską. Dlatego światłowodu nie trzeba specjalnie maskować.

Można spotkać się ze światłowodami od średnicy 1mm do nawet 18mm. Do zastosowań oświetlenia schodowego wystarczające są światłowody o średnicy w granicach 6÷10mm. Barwa świecenia światłowodu zależy od stosowanego generatora, są generatory ze światłem białym lub wielokolorowym RGB.

Teoretycznie światłowody nie posiadają „czasu życia”. Producenci twierdzą, że po 5-ciu latach użytkowania światłowód traci około 15% swoich właściwości świetlnych. Na degradację parametrów światłowodów wpływają promienie UV, które występują w promieniach słonecznych, a także w oświetleniu sztucznym. Jednak dobrze zabezpieczony światłowód, w temperaturze pokojowej (25⁰C) nie traci swoich właściwości świetlnych. Przynajmniej nie będzie to zauważalne gołym okiem. Jednym elementem narażonym na awarię jest sam generator LED doprowadzający oświetlenie do światłowodu.

W przypadku, gdy schody są w fazie projektowania zastanów się nad odpowiednim rowkiem do ukrycia światłowodu. Uchroni to przed uszkodzeniami mechanicznymi i nadmiarem promieni UV, a co za tym idzie – zwiększy żywotność.

Zaletą oświetlenia światłowodowego jest całkowita jednolitość świecenia (całkowity brak punktów świetlnych), brak źródła światła w miejscu świecenia i niewidoczność przezroczystego światłowodu w dzień. Wadą oświetlenia schodów światłowodami jest dużo wyższy koszt niż przy wyborze oświetlenia LED. Sam światłowód jest tani. Ale w przypadku dłuższych odcinków światłowodów należy stosować większą ilość generatorów światła, aby linie światła były równomierne.