Oświetlenie LED w architekturze: Multimedialne fasady

Oświetlenie LED umożliwia kreację wyjątkowych, multimedialnych fasad

Dynamiczne sterowanie podświetleniem elewacji możliwe jest dzięki systemowi DMX. Wywodzi się on z oświetlenia estradowego, a dzięki szerokim możliwościom w sterowaniu oprawami LED z powodzeniem został wykorzystany w oświetleniu architektonicznym. DMX można określić jako strumień danych cyfrowych przesyłanych pomiędzy urządzeniem zdawczym (np. komputerem), a oprawami LED. Każda z opraw oświetleniowych ma swój adres i może być sterowana indywidualnie, niezależnie od pozostałych.

W systemie sterowania iluminacją fasady zastosowano ochronę przed zbyt niskimi lub zbyt wysokimi temperaturami. Zastosowane oprawy LED przeznaczone są do pracy w zakresie temperatur od minus 20 do 40 stopni Celsjusza. W momencie wystąpienia krytycznej temperatury system automatycznie wyłącza oprawy oświetleniowe. Pomiar temperatury odbywa się za pomocą czterech czujników, które w sposób ciągły monitorują aktualną wartość oraz, poprzez sieć komputerową, przekazują dane do serwera. W momencie powrotu właściwej temperatury system ponownie załącza oprawy.

System umożliwia też elastyczne wywoływanie scenariuszy świetlnych. Podstawową funkcjonalnością jest wybór scen za pomocą programu na serwerze głównym. Jednak, dzięki wykorzystaniu do komunikacji sieci komputerowej, możliwe jest także administrowanie systemem z dowolnego, odpowiednio skonfigurowanego komputera z dostępem do Internetu. Za pomocą przeglądarki internetowej wywołuje się aplikację, której wygląd i funkcje są zaprojektowane zgodnie z wymogami użytkownika. W przypadku Stadionu Narodowego, oprócz wywołania scen świetlnych, dostępne są takie informacje jak: stan pracy sterowników w szafach dystrybucyjnych oraz temperatura na poszczególnych czujnikach. Wyświetlany jest też komunikat czy temperatura jest zgodna z wymaganym zakresem. Dodatkową funkcjonalnością jaką dysponuje system na Stadionie Narodowym jest specjalnie zaprojektowana aplikacja na smartfony. Logując się do systemu można zarządzać oświetleniem fasady.

Imponujące multimedialne fasady nie tylko na stadionach

Na inne rozwiązanie zdecydowano się podczas realizacji projektu fasady w Oelde w Niemczech. Konstruktorzy OSRAM wykorzystali Imagic Weave, produkt który jest połączeniem stalowej siatki i technologii LED. Siatka tworzy idealną „pokrywę” na fasadę budynków. To swego rodzaju błyszcząca „druga skóra”, służąca na przykład jako filtr słoneczny i dodatkowa ochrona przed hałasem. Dzięki zastosowaniu najnowocześniejszych technologii mogą być na niej wyświetlane teksty, grafiki i nagrania video z efektami świetlnymi, z użyciem ponad 16 milionów kolorów. Powierzchnia siatki jest płaska i przejrzysta. Fasady wykonane w tej technologii noszą znamiona stylu „techno” o dużym poziomie estetyki, przy tym są przyjazne dla środowiska i nie wymagają konserwacji. Imagic Weave pozwala na indywidualnie kreowanie kolorowych efektów świetlnych. Zarówno wewnętrzne jak i zewnętrzne fasady mogą w każdej chwili stać się atrakcyjnym środkiem przekazu, prezentującym animacje czy nawet obraz video a przy tym zupełnie odmienić estetykę każdego budynku. Właściwie zaprojektowane mogą nadać mu indywidualny charakter w miejskim krajobrazie. Atutem tych nowoczesnych rozwiązań jest energooszczędność. Pierwszy ekran Imagic Weave został wykonany na elewacji budynku biurowego w Oelde.

Cała fasada budynku pokryta jest siatką typu Imagic Weave. Ekran medialny o długości 9m i wysokości 4,7m utworzony jest w górnej części fasady i może prezentować różne efekty wizualne. Zawiera 10 656 szt. LED-ów o mocy 0,5 W i wysokiej skuteczności świetlnej, rozmieszczonych z odstępem 6,25cm, generujących efekty świetlne w pełnej palecie barw. Innowacyjny system montażu listew LED-owych w siatce Clipping-System oraz montażu instalacji elektrycznej – TX Connect umożliwia rozbudowanie ekranu medialnego w każdej chwili jego użytkowania np. w zależności od pojawiających się możliwości budżetowych. Instalacja elektryczna i sterownicza doprowadzona jest do LED-ów nie po ścianie budynku, lecz wewnątrz konstrukcji siatki. Sterowanie ekranem może odbywać się zarówno w standardzie DMX, jak i DVI. Otwarta formuła systemu Imagic Weave zapewnia duże możliwości stosowania systemu w portach lotniczych, stadionach, centrach handlowych, wieżowcach lub dużych budynkach – podkreśla dr inż. Marian Okoń.

Nie mniej ciekawym projektem była realizacja fasady dla firmy Uniqa w Budapeszcie. Specjaliści firmy OSRAM zbudowali ogromny LED-owy ekran medialny, który w niezwykle atrakcyjny i efektywny sposób promuje produkty przedsiębiorstwa ubezpieczeniowego. Koncern wykonał największą i najbardziej „wpadającą w oko” fasadę o długości 70m i wysokości ponad 12 pięter, zmieniając siedzibę główną ubezpieczyciela w niezwykle efektowny i nowoczesny symbol miasta.

Projekt wykonany został w instalacji “plug'n'play”, a do jego realizacji zastosowano ponad 4 104 modułów 16PXL Boards RGB, które zostały umieszczone w specjalnie przygotowanych panelach. Medialną elewację stanowiło 246 paneli występujących w trzech wielkościach: 12 Boards (4x3), 16 (4x4) i 20 (4x5) Boards jako wielokrotność modułu: 16PXL Boards RGB o wymiarach 0,25 x 0,25m. Do każdego z nich przyłączony został Micro Serwer z pamięcią typu flash i dwa zasilacze 100 W. W ten sposób powstało 6 poziomych pasów rozmieszczonych równomiernie na fasadzie budynku. Panele zostały umieszczone w szynach w strefie między szklaną fasadą i budynkiem. Kompletny montaż ekranu wraz uruchomieniem iluminacji trwał rekordowo krótko, bo jedynie osiem godzin.

Logistyka połączeń modułów Boards zarówno zasilania jak i sterowania nie jest skomplikowana i nie wymaga specjalnych umiejętności monterów. Program eMedia i Wideo Mikro Konwerter zmieniły świecącą instalację w wielki, animowany, medialny ekran. Ogromna, nowatorska fasada medialna miała na celu skupienie publicznej uwagi na promowanych przez firmę programach ubezpieczeniowych. Stworzenie tego projektu jest następstwem podobnego rozwiązania na fasadzie biurowca tej samej firmy w Wiedniu, który zapewnił firmie znaczny wzrost obrotu po zainstalowaniu medialnego ekranu. Powodzenie tego projektu zadecydowało o tym, że przedsiębiorstwo zamierza stworzyć podobne iluminacje na wszystkich głównych biurowcach w innych krajach.

Ekrany medialne stanowią zupełnie nową formę komunikacji z potencjalnymi klientami. To nie jest zwykła reklama produktów, czy usług na multimedialnym ekranie. Fasada przyciąga spojrzenia ludzi z uwagi na swoją wyjątkowość. Fasady medialne mogą być wykonywane w różnych technikach i rozmiarach praktycznie bez ograniczeń stanowiąc znaczący potencjał w kreowaniu projektów architektonicznych. A światło LED jest doskonałym elementem stwarzającym projektantom multimedialnych fasad zupełnie nowe, nieograniczone możliwości.