Olga Malinkiewicz zdobywa podwójną nagrodę za technologię drukowania cienkich, elastycznych ogniw słonecznych na European Inventor Award 2024

fot. Olga Malinkiewicz

Olga Malinkiewicz została uhonorowana w obu kategoriach za opracowanie przełomowych perowskitowych ogniw słonecznych, które w wydajny sposób przekształcają światło w energię i oferują tym samym nowe zrównoważone rozwiązania energetyczne. 

Europejski Urząd Patentowy (EPO) uhonorował dzisiaj na Malcie polską fizyczkę Olgę Malinkiewicz i jej zespół w kategorii MŚP w konkursie European Inventor Award 2024. Ponadto zespół otrzymał również nagrodę publiczności Popular Prize, która podkreśla kluczową rolę odkrycia w rozwijaniu technologii odnawialnych źródeł energii. Malinkiewicz i jej zespół zostali docenieni za stworzenie nadających się do druku cienkich i elastycznych perowskitowych ogniw słonecznych, pozwalających na bardziej zrównoważone i wszechstronne podejście do wykorzystania energii słonecznej pochodzącej zarówno z naturalnych, jak i sztucznych źródeł światła. Naukowcy wykorzystali innowacyjny proces druku atramentowego, by ogniwa te były produkowane w sposób, który zwiększa zrównoważony rozwój i zmniejsza zużycie energii.

W kategorii MŚP ​pozostałymi finalistami byli ​francuscy naukowcy Bruno Mottet i Lyderic Bocquet za opracowanie metody wykorzystania energii osmotycznej oraz fińska para Sirpa i Markku Jalkanen za stworzenie immunoterapii ukierunkowanej na komórki nowotworowe. 

Do głosowania zachęcono również publiczność, która mogła wybrać swojego ulubionego wynalazcę lub cały zespół spośród 12 nominowanych do nagrody Popular Prize w kategoriach badania, przemysł, kraje spoza EPO i MŚP.

„Jestem bardzo szczęśliwa i wdzięczna za otrzymanie tej nagrody. To wyróżnienie nie tylko dla mnie i wspaniałego zespołu Saule Technologies, bez którego ten sukces nie byłby możliwy. Tak naprawdę to nagroda dla wszystkich naukowców, którzy chcą, aby ich odkrycia przyniosły praktyczne korzyści całemu społeczeństwu” – mówi Malinkiewicz. „Przejście z etapu badań naukowych do etapu komercjalizacji opracowanej technologii jest niezwykle trudne. Większość wynalazców ponosi na tym etapie porażkę. Nam się udało. Mam nadzieję, że nasz sukces doda skrzydeł, energii i wiary wszystkim tym, którzy mają odwagę marzyć. Do dzieła!” 

Drukowalne ogniwa słoneczne dr Malinkiewicz i jej zespołu, ważące tak mało, że arkusz o powierzchni jednego metra kwadratowego można bez wysiłku trzymać między dwoma palcami, wprowadzają nowatorskie pojęcie recyklingu światła i pozwalają na wszechstronne wdrożenia. Dzięki wyjątkowym właściwościom perowskitów, które mogą pochłaniać szerszy zakres długości fal słonecznych, ta przełomowa technologia jest zarówno wielostronna, jak i opłacalna. 

Wykorzystanie perowskitów do zwiększenia wydajności i wszechstronności zastosowań

Ogniwa perowskitowe charakteryzują się wysoką wydajnością, a ich wytwarzanie, wymagające minimalnej ilości energii ma niski wpływ na środowisko. Olga Malinkiewicz podkreśla, że druk atramentowy jest opłacalną i energooszczędną metodą produkcji perowskitowych ogniw słonecznych – w porównaniu do innych metod, takich jak systemy odparowywania i powlekanie wirowe. To zrównoważone podejście wpisuje się w szersze cele ochrony środowiska i globalne inicjatywy na rzecz bardziej ekologicznych technologii. 

Ponieważ dyrektywa Unii Europejskiej o odnawialnych źródłach energii zakłada, że do 2030 roku 45% zużywanej energii będzie pochodzić z energii odnawialnej, szybki wzrost wykorzystania energii słonecznej staje się kluczowym celem. Perowskitowe ogniwa słoneczne – o wyższej wydajności przekształcania światła w energię elektryczną – wydają się być obiecującą alternatywą wobec tradycyjnych paneli krzemowych. Podczas testów przeprowadzonych przez dr Malinkiewicz ogniwa perowskitowe wykazały współczynnik konwersji światła na energię elektryczną na poziomie 25,8%, przewyższając tym samym ogniwa krzemowe (współczynnik 21%).  

Lekka, elastyczna natura polimerów pokrytych perowskitem zmniejsza również nacisk strukturalny na budynki. Wynalazek ten otworzył drogę do nowych produktów – od generujących energię rolet przeciwsłonecznych po potencjalną integrację energii słonecznej z elektroniką użytkową, taką jak klawiatury czy telefony komórkowe. Drukowalne ogniwa słoneczne Olgi Malinkiewicz mają zatem kluczowe znaczenie dla przyspieszenia przejścia na zrównoważoną energię. Wynalazek ten jest zgodny z globalnymi celami w zakresie odnawialnych źródeł energii i obrazuje, jak zaawansowane technologicznie materiały mogą stanowić podstawę inteligentniejszych, bardziej elastycznych rozwiązań energetycznych. 

Nazwiska wszystkich zwycięzców European Inventor Award 2024 zostały ogłoszone podczas ceremonii, która odbyła się dziś na Malcie. Film z wydarzenia można odtworzyć online. 

Dowiedz się więcej o wynalazku, technologii i historii wynalazcy. 

Kolejna edycja Young Inventor Prize w 2025 r. odbędzie się na Islandii 

Podczas dzisiejszej ceremonii na Malcie Europejski Urząd Patentowy (EPO) z radością ogłosił, że w 2025 roku zostanie wprowadzona nowa formuła Young Inventor Prize (Nagrody dla Młodych Wynalazców). Od przyszłego roku nagroda będzie przyznawana co dwa lata, a w nadchodzącej edycji nagradzani będą młodzi innowatorzy w wieku poniżej 30 lat, których wynalazki dotyczą zagadnienia co najmniej jednego celu zrównoważonego rozwoju ONZ (SDG). Niezależne jury, w którego skład wchodzą byli finaliści, oceni zgłoszenia oraz zapewni sprawiedliwy i wnikliwy proces selekcji, który uhonoruje pomysłowość i osiągnięcia następnego pokolenia wynalazców. W 2025 roku konkurs odbędzie się na Islandii i będzie to pierwsza edycja w cyklu dwuletnim. Od dziś do końca września możliwe jest zgłaszanie kandydatów we wszystkich dziedzinach technologicznych.

W kolejnych latach, począwszy od 2026 r., Europejski Urząd Patentowy powróci do pierwotnej koncepcji European Inventor Award, obejmującej tradycyjne kategorie: przemysł, badania, MŚP, kraje spoza EPO, całokształt osiągnięć i nagroda publiczności. 

Źródło: EPO