Rozdzielnica elektryczna w domu: co zawiera i czy może być instalowana samodzielnie?

Rozdzielnica elektryczna, nazywana też skrzynką lub tablicą rozdzielczą, to jeden z elementów instalacji elektrycznej, który umożliwia sterowanie jej działaniem oraz załączanie, wyłączanie i rozdział istniejących w niej obwodów. W jej wnętrzu kryje się mnóstwo urządzeń i podzespołów. Omówienie tych najważniejszych znajdziesz poniżej.

Serce rozdzielnicy, czyli wszystko, co znajduje się w jej środku

Rozdzielnice modułowe to skrzynki z ramą montażową, w której umieszcza się wyłączniki, rozłączniki oraz ograniczniki przepięć. Do najważniejszych z nich należą:

• Wyłączniki nadmiarowoprądowe/nadprądowe (popularne bezpieczniki automatyczne) – chronią obwody elektryczne przed uszkodzeniami powstałymi na skutek nagłych zwarć i przeciążeń. Zaopatruje się w nie każdy obwód.

• Wyłączniki różnicowowprądowe – w każdej rozdzielnicy musi pojawić się przynajmniej jeden wyłącznik. Niemniej zaleca się, żeby umieścić go w każdym obwodzie, co podwyższa bezpieczeństwo całej instalacji. Wyłączniki różnicowoprądowe odcinają zasilanie w przypadku wystąpienia nieprawidłowości związanych z upływem prądu w instalacji. Tym samym chronią osoby przebywające na terenie budynku przed porażeniem prądem oraz ograniczają skutki uszkodzenia urządzeń i w tym możliwość powstania pożaru.

• Rozłączniki izolacyjne – stworzone z myślą o odłączaniu napięcia z jednego lub kilku obwodów. Okazują się niezwykle przydatne w czasie awarii czy remontu.

• Ochronniki przeciwprzepięciowe (ograniczniki przepięć) – nie może ich zabraknąć zarówno w rozdzielnicach, jak i obudowach przemysłowych czy szafach sterowniczych. Redukują wartość napięć i przepływających przez instalację prądów i w ten sposób zabezpieczają podłączone do niej sprzęty przed uszkodzeniami, do których mogłoby dojść podczas przepięć (często powstają, gdy w linie przesyłowe uderzy piorun). W domach najczęściej stosuje się ograniczniki klasy B, C i D, które zabezpieczają przed pożarem i poważnym uszkodzeniem urządzeń RTV i AGD.

• Przekaźniki priorytetowe – odpowiadają za odłączanie odbiorników, które pobierają największą ilość mocy, w celu uniknięcia przekroczenia jej przydziałów.

• Programatory czasowe – sterują pracą obwodów i włączają je o określonej porze, gdy nie można tego zrobić ręcznie.

• Aparatura sygnalizacyjna – to wszelkiego rodzaju lampki i brzęczyki „informujące” o obecności napięcia w obwodach lub uszkodzeniu ograniczników.

Oczywiście montażem rozdzielnicy modułowej, obudowy przemysłowej czy szafy sterowniczej oraz sprzężeniem jej z całą instalacją elektryczną powinna zająć się wykwalifikowana osoba z uprawnieniami. Tylko wtedy możliwy stanie się odbiór nowego budynku, a obwody będą bezpiecznie i bezawaryjnie działać.