Podstawy spawania

Spawanie to złożona dziedzina wiedzy. Różne materiały wymagają zastosowania odmiennych metod spawania. Spawanie jest to łączenie ze sobą kawałków metalu za pomocą obróbki cieplnej. Powierzchnię metali rozgrzewa się tak, że ulegają nadtopieniu, po czym łączy je się ze sobą. Po usunięciu źródła ciepła metale stygną i łączą się ze sobą.

Wybór metody spawania zależy od:

• materiału podłoża,
• celu spawania,
• sposobu wykonania,
• rodzaju nośnika energii,
• przebiegu spawania.

Spawanie gazowe, zwane również autogenem, odkryto już w połowie XIX w.Jest to jedna z pierwszych metod łączenia metali, lecz skutecznie stosowana do dzisiaj. W technologii spawania gazowego do rozgrzewania łącznych elementów wykorzystuje się ciepło płomienia powstałego w skutek spalania mieszanki tlenu z acetylenem lub propanem. Do zalet spawania gazowego należy m.in.: wysoka wydajność i szybkość spalania, niskie koszty urządzeń, duży zakres spawanych grubości, stosunkowo prosta technika spawania, możliwość zautomatyzowania.

Spawanie elektryczne to najczęściej stosowana metoda łączenia metali. W technologii spawania elektrycznego ciepło wytwarzane jest w łuku elektrycznym powstałym pomiędzy elektrodą, a łącznymi częściami. Spawanie to stosowane jest do spawania blach o grubości 1mm do 80mm. Podstawowe rodzaje spawania elektrycznego to: spawanie łukiem krytym, spawanie elektrodami otulonymi, spawanie w osłonie gazów - gdzie wyróżnia się następujące metody: MIG, MAG, TIG.

Metoda MIG to spawanie łukowe elektrodą topliwą w osłonie gazu obojętnego. Metoda ta jest stosowana do spawania i napawania we wszystkich pozycjach w sposób automatyczny lub półautomatyczny. Metoda MAG to spawanie łukowe w osłonie gazu aktywnego chemicznie. Metoda TIG to spawanie łukowe elektrodą nietopliwą w osłonie gazów obojętnych. Umożliwia ona spawanie prawie wszystkich metali i ich stopów oraz łączenie ze sobą różnych metali i stopów.

Spawanie laserowe to rodzaj techniki spawania polegający na stapianiu obszaru styku wiązką promieniowania laserowego. Spawanie prowadzone jest w odsłonie gazu obojętnego i zapewnia dużą wytrzymałość spoin. Do spawania materiałów wykorzystuje się głównie lasery CO2 i Nd:YAG. Głównymi zaletami spawania laserowego jest duża czystość spoin jak i również możliwość łączenia elementów znajdujących się w miejscach trudno dostępnych.

Spawanie elektronowe, a inaczej spawanie wiązką elektronów to specjalistyczna technika łączenia metali służąca do tworzenia połączeń o dużej spójności przy minimalnych odkształceniach. Do spawania tą techniką służy spawarka elektronowa, w której źródłem elektronów jest działo elektronowe. Charakterystycznymi cechami tej metody jest to, że spawanie odbywa się najczęściej w środowisku próżni oraz, że spoina tworzy się przez stopienie brzegów łączonych detalami.

Do wykonywania stałej pracy w zawodzie spawacza elektrycznego, może być dopuszczony pracownik, który ukończył odpowiedni kurs oraz ma dobry stan zdrowia potwierdzony świadectwem lekarskim.

Najważniejszymi punktami w bezpieczeństwie BHP przy spawaniu jest: ochrona oczu ‒ bezpośrednie patrzenie na spawanie, nawet przez krótki czas może powodować oparzenia rogówki. Szkodliwe opary ze stopów aluminium i powłok cynkowych są trujące. Wdychanie ich zagraża ciężkim zatruciem dlatego obowiązkiem jest posiadanie maski przeciwpyłowej. Nawet jeśli jest gorąco spawacz powinien być odpowiednio ubrani, światło z łuku spawalniczego ma silne promieniowanie UV i powoduje oparzenie. Dlatego pełna ochrona rąk i nóg jest niezbędna.

Izabela Zwara, Kute24.pl - elementy kute.