Bezpieczeństwo i komfort przestrzeni z zainstalowanymi modułami awaryjnymi

W XXI wieku poziom uzależnienia od energii elektrycznej stał się tak duży, że w przypadku nagłego braku zasilania może dojść do paraliżu organizacyjnego w miejscu pracy. Właśnie dlatego osoby związane z planowaniem, projektowaniem i realizacją instalacji elektrycznych, w tym także oświetlania wszelkiego typu obiektów, myśląc o zasilaniu, mają najwcześniej na myśli nie tylko podstawowe jego źródła, ale i systemy rezerwowe oraz awaryjne, które mają być gwarantem ciągłości funkcjonowania każdego takiego budynku.

Wygoda i technika rozleniwiają

Poziom rozwoju technologicznego powoduje, że dziś awarie w dostawach prądu czy długotrwały jego brak, to de facto sporadyczne sytuacje, które zdarzają się jedynie w wymiarze lokalnym. Przeciętny Kowalski stając oko w oko z sytuacją braku dostępu do oświetlania, co najwyżej w pośpiechu szuka schowanych gdzieś na „czarną godzinę” świeczek. Czasem jest to komiczne, czasem fascynujące, a dla wielu osób to prostu mała niedogodność, w ich prywatnej przestrzeni.

Warto jednak mieć świadomość, że są takie miejsca i obiekty, dla których przerwa w dostawie prądu to ogromny problem, a czasem i sytuacja, która może mieć katastrofalne skutki.

Kto powinien wiedzieć, czym jest moduł awaryjny?

Dlatego z jednej strony nie dziwi, iż przeciętny obywatel, właściciel prywatnej nieruchomości, nie ma zielonego pojęcia, czym jest moduł awaryjny, ponieważ nigdy nie był zainteresowany instalacją specjalistycznego oświetlania awaryjnego, która z kolei dla projektantów, jest jednym z kluczowych elementów w projektach budynków użytkowych, obiektów użyteczności publicznej czy ośrodków zdrowia. Tam właśnie, specjalistyczne oświetlenie awaryjne i sprawne moduły awaryjne, to podstawa bezpieczeństwa i gwarancja dbałości o najwyższe standardy.

W takich obiektach, o strategicznym znaczeniu dla człowieka, standardowo już projektuje się i instaluje oświetlanie specjalistyczne; ewakuacyjne, przeciwpaniczne czy zapasowe oraz systemy oświetlenia z wysokiej klasy modułami awaryjnymi, które pozwalają na korzystanie, choćby w minimalnym stopniu, z przestrzeni w danym obiekcie. Umożliwia to sprawną komunikację, ewakuację, a także zapewnia bezpieczeństwo i poczucie komfortu, w tak mało komfortowych warunkach.

Systemy awaryjne w polskim prawie 

Biorąc pod uwagę strategiczne często znaczenie oświetlenia, dla zabezpieczenia użytkowników wielu różnych obiektów, takich jak ośrodki zdrowia, obiekty użyteczności publicznej, duże centra handlowe, parkingi wielopoziomowe oraz wielu jeszcze innych, w sposób bezpośredni odnosi się dziś do zagadnienia tego system prawny.

Podstawowym dokumentem, wyznaczającym ogólne standardy dla instalacji oświetlenia awaryjnego w polskim systemie prawnym, jest norma PN-EN 1838:2005 „Zastosowanie oświetlenia. Oświetlenie awaryjne”, która określa podstawowe i konieczne w instalacjach wartości minimalne dla takowych systemów.

Aby bowiem można było mówić o ich skuteczności i efektywności, która pozwoli rzeczywiście, w określonej sytuacji wykorzystać możliwości, jakie daje instalacja modułów awaryjnych, a także działanie specjalistycznego oświetlania awaryjnego, wszystkie ich elementy, w tym właśnie moduły awaryjne, oprawy oświetleniowe czy też oznakowanie dróg ewakuacji, muszą spełnić parametry określone właśnie w tej normie.

Standardy i dobre praktyki na straży jakości

Ciekawym rozwiązaniem jest jednak fakt, iż wiele krajów, które wdrożyły macierzystą normę EN 1838, zdecydowało się na zaostrzenie standardów wyjściowych, i tak w Polsce, zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie, instalacja oświetlenia awaryjnego musi działać co najmniej 2 godziny, od momentu zaniku oświetlania podstawowego, gdy tymczasem, zgodnie z normą, minimalna długość aktywności systemu awaryjnego wynosi 1 godzinę.

Producenci modułów awaryjnych oraz elementów składających się na oświetlenie awaryjne, rozumieją jednak realne potrzeby projektantów, inwestorów i użytkowników, dlatego oferują urządzenia znacznie lepsze niż te, określone w normie i w rozporządzeniu.

W rzeczywistości, na rynku bez problemu zaopatrzyć się można w wysokiej klasy moduły awaryjne, które mają gwarantowany czas działania przez 3 godziny i czas ten jest już pewnym umownym, minimalnym standardem, dla specjalistycznych systemów, instalowanych w nowoczesnych budynkach usługowych i użytkowych.

Opracowanie przygotowane we współpracy z Hybryd, firmą tworzącą moduły awaryjne stosowane w budynkach użyteczności publicznej.

Źródła:

1. Norma PN-EN 1838:2005 „Zastosowanie oświetlenia. Oświetlenie awaryjne”

2. Rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 12 kwietnia 2002 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budynki i ich usytuowanie

3. A. Pawlak, Oświetlenie awaryjne - wymagania, Bezpieczeństwo Pracy, zeszyt 6/2006