Dlaczego nowoczesne transformatory nie zawierają PCB? Jak sprawdzić i co zyskać na czystym oleju?

Czy każda jednostka z lat 70. zawiera PCB? Co zrobić, jeśli masz podejrzenia?

Nie każda, ale bardzo wiele. W Polsce znaczna część starszych transformatorów SN nadal funkcjonuje na terenach przemysłowych, w stacjach rezerwowych, w zakładach przetwórstwa i górnictwie.
Problem polega na tym, że dokumentacja jest często niepełna – lub została zagubiona podczas reorganizacji przedsiębiorstw.

Jeśli jesteś operatorem, wykonawcą lub serwisantem takich obiektów – nie ryzykuj. Zlecenie analizy oleju to prosty krok, który może zapobiec dużym kosztom. Co więcej – po wykryciu PCB warto:

• przygotować plan wymiany transformatora lub przeolejenia,

• skonsultować się z certyfikowanym odbiorcą odpadów PCB,

• wprowadzić monitoring okresowy nawet w jednostkach „granicznych”.

Przy okazji modernizacji warto zainwestować w nowoczesną jednostkę w klasie SN, opartą o hermetyczny układ, z czystym olejem mineralnym klasy uninhibited – dzięki temu masz gwarancję, że temat PCB już nigdy nie wróci.

Jakie normy regulują zawartość PCB w oleju i jak je interpretować?

W Unii Europejskiej obowiązują przepisy wynikające z:

• Rozporządzenia (UE) 2019/1021 w sprawie trwałych zanieczyszczeń organicznych,

• Dyrektywy 2008/98/WE w sprawie odpadów,

• oraz krajowych ustaw o ochronie środowiska.

Dla branży transformatorowej najważniejsza jest norma PN-EN IEC 60296:2020-10, która określa dopuszczalne parametry dla olejów elektroizolacyjnych, w tym:

• maksymalne dopuszczalne ślady związków chlorowcowych (0.001% masy),

• wymagania dotyczące czystości, liczby kwasowej, napięcia przebicia,

• klasyfikację na oleje uninhibited (bez dodatków) i inhibited (z dodatkami).

W praktyce oznacza to jedno: jeśli chcesz mieć pewność, że olej nie zawiera PCB, szukaj oznaczenia „uninhibited, PCB-free” z podanym limitem poniżej 2 mg/kg. Tylko wtedy możesz uznać, że Twoje urządzenie spełnia aktualne normy i jest bezpieczne – także prawnie.