Wyznaczanie zależności czasu zadziałania odgromnika od przyłożonego napięcia udarowego
W tej części ćwiczenia na odgromniki oddziaływaliśmy udarem napięciowym o zmiennej amplitudzie i obserwowaliśmy, przy jakiej wartości chwilowej i po jakim czasie zaczynały przewodzić iskierniki. Dla każdego napięcia wykonaliśmy po trzy strzały celem uśrednienia wyników pomiarów. Układ pomiarowy był prosty, zestawiony według schematu:
Wyniki pomiarów dla odgromnika metalowego zestawiliśmy w poniższej tabeli:
Tak jak się spodziewaliśmy, czas reakcji odgromnika był odwrotnie proporcjonalny do amplitudy napięcia udarowego, a napięcie zapłonu zmieniało się nieznacznie, gdyż przerwa między elektrodami jest stała, a przeskok iskry następuje przy mniej więcej stałym poziomie napięcia między elektrodami. Skoro udar napięciowy przy wyższej nastawionej amplitudzie szybciej narasta, to i odpowiedź iskiernika powinna szybciej zachodzić. Na podstawie tabeli sporządziliśmy wykresy obrazujące pracę odgromnika poddanego działaniu napięcia udarowego.
Powyższy wykres prezentuje, jaka wartość napięcia zostaje przeniesiona do chronionej części układu, zanim zadziała ograniczenie przeciwprzepięciowe. Pierwszy wniosek jaki się nasuwa to fakt, że są wyższe poziomy napięć, przy których następuje zapłon ogranicznika. Wynika to z faktu, że napięcie udarowe jest dużo szybsze od liniowo narastającego napięcia stałego z pierwszej części ćwiczenia, a każdy element, w tym również i odgromniki, charakteryzuje się pewna bezwładnością i po prostu „nie zdążył” na czas zewrzeć styków. Drugi wniosek jest taki, że nie ma wyraźnej tendencji ani funkcji narastającej, ani malejącej w kształcie charakterystyki Uwy=f(Uwe). Można z pewnym przybliżeniem przyjąć, że jest to linia prosta równoległa do osi x, czyli nie ma wielkiego wpływu wartości amplitudy udaru na amplitudę sygnału przenikającego do chronionego urządzenia. To samo badanie przeprowadziliśmy dla odgromnika ceramicznego 230V
typu plazmowego
stosowanego w celu zabezpieczenia:
- Linii przekazu danych
- Systemu CATV
- Agragatów sieciowych
- Aparatury medycznej
- Instr. pomiarowych
- Analizatorów transmisji danych, a więc generalnie przeznaczony jest na niższe napięcia.
Tabela z wynikami pomiarów ma postać:
Podobnie, jak dla odgromnika metalowego wykreśliliśmy charakterystyki napięciowo- czasowe i napięciowo- napięciowe. Na następnej stronie umieszczony został wykres czasu zadziałania ogranicznika w funkcji przyłożonego napięcia udarowego.
Wnioski wcześniej wysnute dla odgromnika metalowego są prawdziwe również i dla tego, wzrost napięcia udarowego pociąga za sobą szybszy czas reakcji odgromnika, ale nie ma wielkiego wpływu na poziom napięcia przenikającego do chronionej części obwodu elektrycznego. Zauważalny jest fakt, ze mimo iż odgromnik jest projektowany na 230V, to po jego zadziałaniu w chronionym urządzeniu i tak występują wysokie napięcia, niemal dwukrotnie przekraczające wartość nominalną ogranicznika, dlatego też niezbędne jest korzystanie z dodatkowych stopni ochrony, sam odgromnik gazowany jest jedynie podstawowym jej elementem.