Sieci Ethernet do niedawna klasyfikowane były jako sieci do zastosowań biurowych. Coraz częściej spotyka się je w aplikacjach sterowania procesami przemysłowymi, a nawet w zastosowaniach związanych z układami bezpieczeństwa. Ich zastosowanie ma liczne zalety. Jakie? Przekonajmy się na przykładzie rozwiązań proponowanych przez firmę Microchip Technology.
W ostatnich latach można zauważyć, że rozwiązania oparte na przesyłaniu danych poprzez sieć Ethernet stają się coraz powszechniejsze w instalacjach przemysłowych. Zastosowanie sieci Ethernet jako uniwersalnego medium do transmisji danych w obrębie sterowania procesem produkcyjnym, a jednocześnie w segmencie zarządzania przedsiębiorstwem przynosi liczne korzyści. Przede wszystkim pozwala zastąpić wiele rodzajów istniejących dotąd sieci jedną.
Historycznie, w zakładach produkcyjnych można było wyróżnić następujące poziomy struktury sieci:
Cechowała go duża liczba urządzeń przy niewielkiej ilości danych, które były między nimi transmitowane.
Na tym poziomie obecne były urządzenia kontrolne (np. sterowniki PLC), których liczba była mniejsza niż na ww., lecz rosła ilość danych przesyłanych między nimi.
Poziomy te charakteryzowały się niewielką ilością urządzeń przy dużo większej ilości danych przesyłanych między nimi. Jednocześnie przesyłane tam informacje nie były krytycznymi dla samego procesu produkcji. Tymczasem dane przysyłane na dwóch niższych poziomach (czujników i urządzeń wykonawczych oraz sterowania) wymagały zachowania ścisłych reżimów dotyczących czasów transmisji oraz pewności, że wysłany komunikat dotrze do celu. Do niedawna w obrębie zakładu przemysłowego funkcjonowało kilka rodzajów sieci, aby pogodzić ze sobą te wymagania. Powodowało to jednak trudności związane z ich utrzymaniem i wzajemną integracją.
Wydawać by się mogło, że sieć Ethernet od początku była w stanie sprostać wymaganiom dotyczącym jednoczesnej obsługi dużej ilości urządzeń (węzłów) i przesyłania dużej ilości danych. Pojawiał się jednak problem, związany z tym, że zastosowany w niej protokół do transmisji danych był protokołem niedeterministycznym. Podstawowe różnice pomiędzy protokołami pokazuje poniższa tabela.
Protokół deterministyczny | Protokół niedeterministyczny |
węzeł nadaje, gdy nadejdzie jego kolej | węzeł nadaje, gdy łącze jest wolne |
możliwe jest nadawanie węzłom priorytetów | każdy węzeł jest równouprawniony |
w danej chwili nadaje jeden węzeł | mechanizm rywalizacyjny - możliwe są kolizje |
ograniczenia dotyczące zarządzania nadawanymi uprawnieniami transmisji (priorytety) | problematyczny równoczesny dostęp kilku węzłów do medium transmisji |
Rozwój sieci Ethernet umożliwił stopniową eliminację poszczególnych ograniczeń, wynikających z jej niedeterministycznej natury. W chwili obecnej, dzięki coraz większej odporności na zakłócenia, niezawodności transmisji i ogromnej przepustowości jest ona alternatywą dla klasycznego podejścia.
Co więcej Ethernet umożliwia:
Niezależnie od rodzaju danych przesyłanych przez sieć Ethernet, protokół obsługujący transmisję jest kompleksowy i skomplikowany. Specyfikacji i standaryzacji podlegają: medium (w którym odbywa się transmisja - przewody), sygnały, format ramek, wykorzystywane protokoły. Specyfikacja Ethernet podawana jest w standardzie IEEE 802.
Microchip Technology oferuje wiele produktów dedykowanych do obsługi transmisji danych w sieci Ethernet. Firma postawiła przede wszystkim na łatwość implementacji. W układach zastosowano zaawansowane technologie i mechanizmy wpływające na utrzymanie wysokiej jakości procesu przesyłania danych. Zostały one poddane wszechstronnym testom kompatybilności z rozwiązaniami obecnymi na rynku i obowiązującymi w nich standardami. Producent udostępnia użytkownikom bezpłatne oprogramowanie i sterowniki.
Należy pamiętać, że z uwagi na stopień skomplikowania protokołów stosowanych w sieci Ethernet, układy obsługujące transmisję i wykorzystujące do maksimum możliwości oferowane przez ten typ sieci, w większości przeznaczone są do współpracy z systemami mikroprocesorowymi. Jednocześnie 90% urządzeń przemysłowych, obsługujących transmisję Ethernet, pracuje pod kontrolą systemów operacyjnych bazujących na Linux i zdecydowana większość sterowników obsługuje właśnie ten OS. Microchip Technology zapewnia narzędzia ewaluacyjne mogące służyć jako rozwiązania referencyjne. Producent oferuje również usługę LANCheck® polegającą na sprawdzeniu i dopracowaniu wspólnie z klientem projektowanej aplikacji. Wśród rozwiązań prezentowanych przez Microchip dostępne są układy, które mogą pracować w przemysłowym zakresie temperatur (od -40°C do 85°C) oraz układy spełniające normę Automotive (AEC-Q100).
Oto rodzaje produktów Microchip dedykowane obsłudze transmisji danych w sieci Ethernet:
Nieustanne udoskonalanie układów wspierających Ethernet następuje w zakresie:
Zmniejszenie ilości energii konsumowanej przez urządzenia jest tym bardziej istotne, że przepisy prawne zawierają stosowne regulacje w tym zakresie. Jako że Ethernet obecny jest w wielu układach: w systemach mikroprocesorowych, centrach danych oraz urządzeniach zaliczanych do kategorii Internet of Things (IoT), Microchip Technology zaimplementował następujące technologie:
Poza mikrokontrolerami i mikroprocesorami z zaimplementowaną obsługą warstwy łącza danych (adres MAC) i warstwy fizycznej (PHY) dostępne są:
Układy tego typu zapewniają obsługę najniższych warstw komunikacji sieciowej, czyli warstwy fizycznej oraz warstwy łącza danych (kontrolery Ethernet posiadają zaimplementowany adres MAC). Układy komunikują się z nadrzędnym mikrokontrolerem (MCU) lub mikroprocesorem/systemem mikroprocesorowym (MPU/SoC) za pomocą interfejsu szeregowego SPI lub 8-/16-bitowego interfejsu równoległego. Rodzaj użytego interfejsu określa maksymalną szybkość wymiany danych między kontrolerem a procesorem, a co za tym idzie szybkość transmisji danych w sieci. Technologie stosowane w kontrolerach Ethernet to między innymi EtherSynch®, EtherGreen™(EEE), WoL.
Przykładem kontrolera Ethernet wyposażonego w zaawansowane mechanizmy jest układ LAN9250. Wspiera on komunikację w standardzie Ethernet 10Base-T/100Base-TX i posiada obudowę QFN64 i TQFP64. Microchip Technology proponuje także prostsze modele dedykowane mniej wymagającym aplikacjom, wspierające komunikację w standardzie Ethernet 10Base-T. Takim układem jest popularny ENC28J60.
Możemy wybierać spośród kilkunastu typów kontrolerów Ethernet wyposażonych w interfejs USB, które pozwalają na szybką wymianę danych pomiędzy kontrolerem a mikroprocesorem. Mostki USB-Ethernet mogą być również wykorzystane do budowy adaptera USB-Ethernet, pełniącego m.in. funkcję zewnętrznej karty sieciowej.
Reprezentantem tego rodzaju układów jest LAN7850. Obsługuje on komunikację Ethernet w standardzie 10Base-T/100Base-T oraz 1000Base-T (GigE). Wymiana danych z procesorem odbywa się poprzez interfejs USB2.0 (z maksymalną szybkością transmisji 480Mbps) lub poprzez interfejs HSIC (High-Speed Inter-Connect), będący niskomocową wersją interfejsu USB, nieprzekraczającą 10 cm i używaną do bezpośredniej komunikacji pomiędzy układami na odległość. W układzie LAN7850 zaimplementowano technologię NetDetach™ (ustawienie mikroprocesora zarządzającego w tryb niskiego poboru energii przy braku transmisji danych w sieci Ethernet) oraz mechanizm WoL — tym samym spełnia standardy IEEE802.3az (EEE). LAN7850 może pracować w przemysłowym zakresie temperatur (-40°C +85°C). Mostek produkowany jest w obudowie SQFN56. Firma Microchip Technology udostępnia sterowniki do systemów operacyjnych Linux, Mac OS i Windows.
Są to układy nadawco-odbiorcze pracujące w najniższej, fizycznej warstwie komunikacji sieciowej (PHY). Transceivery komunikują się z urządzeniami pracującymi w wyższych warstwach sieci za pomocą interfejsów MII/RMII (standard transmisji Ethernet 10/100Base-T) lub GMII/RGMII(standard transmisji Ethernet 1000Base-T). W układach tych znalazły zastosowanie technologie: EtherGreen™ (EEE), Quiet-Wire™,LinkMD™ czy WoL.
Przykładem rozbudowanego funkcjonalnie transceivera jest KSZ8061 (10/100Base-T), który, poza wyżej wymienionymi, wyposażony jest w mechanizmy wymuszające deterministyczną (przewidywalną) transmisję danych w sieci Ethernet. Układ występuje w obudowie QFN32 i posiada wersję do zastosowań w przemyśle motoryzacyjnym (kwalifikacja AEC-Q100).
Przełączniki sieciowe to urządzenia wykorzystywane, gdy zachodzi potrzeba połączenia ze sobą kilku segmentów sieci lub połączenia kilku stacji roboczych. Układy działają w warstwie łącza danych, analizują zatem adresy MAC nadawcy i odbiorcy wiadomości. Dzięki temu — w przeciwieństwie do koncentratorów (hubów) — nie przesyłają one sygnału elektrycznego z jednego portu do wszystkich pozostałych, lecz do segmentu sieci, w którym znajduje się adresat wiadomości. W ten sposób zmniejsza się możliwość wystąpienia kolizji i uzyskuje się większą rzeczywistą szybkość transmisji danych.
Obecnie dostępnych jest kilkadziesiąt układów typu switch firmy Microchip Technology, obsługujących od trzech do dziewięciu portów Ethernet. Jednym z najnowszych jest KSZ9477. Posiada on siedem portów Ethernet i obsługuje interfejsy GMII/RGMII/MII/RMII. Dostęp do wewnętrznych rejestrów układu jest możliwy przez interfejs SPI lub I2C. W KSZ9477 zaimplementowano m.in. takie technologie jak EtherSynch®, AVB, WoL oraz mechanizmy ułatwiające zastosowanie protokołów DLR oraz HSR. Przełącznik pracuje w przemysłowym zakresie temperatur (-40°C +85°C) i posiada obudowę TQFP128.
Dobór kontrolera zależy przede wszystkim od specyfiki aplikacji. W niektórych wystarczy prosty kontroler sterowany przez SPI, w innych może być potrzeba zastosowania kontrolera z interfejsem USB. Natomiast, jeśli tworzymy sieci składające się z kilku stacji roboczych, wówczas wykorzystanie przełącznika sieciowego może wpłynąć na znaczną poprawę przepustowości. By dokonać właściwego wyboru, warto wiedzieć jakie rodzaje układów można znaleźć na rynku i kojarzyć ich podstawową specyfikację. Nie ulega jednocześnie wątpliwości, że firma Microchip to jeden z największych światowych producentów tego typu produktów. W ofercie firmy Transfer Multisort Elektronik, oficjalnego dystrybutora Microchip dostępne są różne typy układów, wspierające komunikację Ethernet. Więcej informacji można znaleźć na stronie www.tme.eu.
REKLAMA |
REKLAMA |